සෞඛ්‍ය කඳවුරු

සීමාවාසික පුහුණු කාලයෙ අපේ වාට්ටුවෙ විශේෂඥ වෛද්‍යවරිය හැම මසකටම වරක් මායිම් ගම්මානවල වෛද්‍ය සායන පැවැත්වීමට යනවා. මමත් ඒ කාලයෙ මේවට සහභාගි වුණා. ඒවට ගිහාම අපි වගේ හාල් කෑලිත් එක පාරටම විශේෂඥ වෛද්‍යවරු බවට පත් වෙනවා. මොකද, හැම දන්සැලකම දෙන්නෙ මහා නූඩ්ල්ස්, මහා බත්, මහා අයිස්ක්‍රීම් වගේ වෛද්‍ය සායනවලදි දෙන්නෙත් 'විශේෂඥ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර' කියලා තමයි ප්‍රචාරය කරන්නෙ.



ඒ කාලෙ සටන් විරාමයක්- 2001-2002 කාලෙ. අපේ වාට්ටුව භාර වෛද්‍යවරිය එක්තරා සිංහල බෞද්ධ සංවිධානයක සාමාජිකාවක්. ඒගොල්ලො විශේෂ කාර්ය බලකාය සමග එකතු වෙලා තමයි මේ සායන පවත්වන්නෙ. විශේෂ කාර්ය බලකායෙ බස්වල තමයි එක්ක යන්නෙ. නවතින්නෙත් ඒගොල්ලන්ගෙ කඳවුරුවල. 
ගිය ගම්මානවලින් නම් මතක තියෙන්නෙ හරි ටිකයි. මොකද, එකක් මම ඒ ගැන එච්චර හෙව්වෙ නෑ ඒ කාලෙදි. (එච්චර කියන්නෙ කොහොමවත්ම හෙව්වෙ නෑ. මම ප්‍රවෘත්ති කියවන්නෙ, රූපවාහිනී බලන්නෙ, ගුවන්විදුලියට සවන් දෙන්නෙ නැති කෙනෙක්.) අරන් යන්නෙ කොහාටද, ඔහෙ ගිහින් මගෙ වැඩේ කරලා එනවා. අනික, ගිහින් එතන බැස්ස වෙලේ ඉඳන් සායන රෑ දෙගොඩහරිය වෙනකම් යනවා. ආයෙත් පහුවදා උදෙන්ම පටන් අරන් රෑට රෑ වෙනකම් කරලා, රෑ මැද පිටත් වෙලා ඒමක් තමයි තියෙන්නෙ. ඒ පැති කළුද සුදුදවත් දන්නෙ නෑ. හුඟක් වෙලාවට මට යන්න හම්බෙන්නෙත් කලින් දවසෙ රාත්‍රී මුරයක් කරලා, ආපහු ඇවිත් පැය දෙකතුනකින් වැඩට යන්න බලාගෙන.
ආසාවක් තිබුණත් පාර බලන්න හම්බෙන්නෙත් නෑ. අර සංවිධානයෙ මහත දෙහෙත ව්‍යාපාරික නෝනලා ජනෙල් අයිනෙ හරිබරි ගැහිලා ඉඳගෙන, කොට්ට හේත්තු කරගෙන නිදා ගත්තම, ආසනේ ඉතිරි වෙන ඉඩ ඩිංගෙ පස්සෙන් බාගයක් තියාගෙන තමයි මං වගේ කැහැටු පරාණවලට ඉන්න හම්බෙන්නෙ. (ඒ කාලෙ කිලෝ 42යි.)


සැරයක් අපි ඔහොම ගිය සායනයකට කොටි රංචුවකුත් ආවා බෙහෙත් ගන්න! එළවන්නයැ ඉතින්? ඒ ළමයින්ට අසනීපෙකට බෙහෙත් ගන්න විදිහක් තියෙන්න නැතුව ඇති. ඉතින් විශේෂ කාර්ය බලකාය හා සිංහල බෞද්ධ සංවිධානයක් විසින් පන්සලක පවත්වපු සායනයට බොහොම විශ්වාසෙන් ඇවිත් බෙහෙත් අරන් ගියා. :D

****************************************

මහඔය පැත්තෙ වරක් පවත්වපු සායනයකට හොඳටම හවස් වෙලා මිනිස්සු හුඟක් එන්න පටන් ගත්තා. ඒ අය ඈත ගමක අය. මෙහෙම එකක් තියෙනවා කියලා දැනගෙන, දවල් කුඹුරු වැඩ කරලා, ඊට පස්සෙ කිලෝ මීටර් 8ක් පමණ පයින් ඇවිදගෙන ඇවිත් තිබුණෙ. ඒ අතරෙ හිටියා වැඩිහිටියෙක් නැතිව තනියෙන් ආව අවුරුදු 8-10 ළමයි කීප දෙනෙකුත්. වැඩිහිටියන්ට එන්න විදිහක් නැති නිසා බෙහෙත් අරන් යන්න ඇවිත්. ආපහු අර මහ දුර කළුවරේ, පයින්, තනියම, යන්න ඕන. ලෙඩත් තියාගෙන!


(මේකට කිසිම සම්බන්ධයක් නැති වුණත්, පසු කාලෙක මම නතර වෙලා හිටපු ගෙදර පිරිමි ළමයා ආනන්දෙ උසස් පෙළ පන්තියෙ හිටියෙ- ඔහුව ඉස්කෝලෙට එක්ක යන්නෙ, එක්ක එන්නෙ අම්මා! "මම ගේට්ටුව ළඟ හිටියෙ නැත්නම් පුතාට සාංකාව වගේ" ලු. :P)

*****************************************

අර සංවිධානයෙ ඇතැම් ව්‍යාපාරික සාමාජිකයන් ගැනනම් මගෙ කිසි ප්‍රසාදයක් තිබුණෙ නෑ- මට ආසනේ ඉඩ මදි වීම නිසාම නෙවෙයි. :D (ඒ අකමැත්ත හින්දා සමහරවිට මට ඒ අය කරන හොඳ දේවලට වඩා අඩුපාඩු පේන්න ගන්න ඇති. ඒකනෙ ස්වභාවය.) 
එක දවසක් කොහෙද ඈත ගමක බස් එක නවත්තලා තියෙද්දි ගමේ දරුවො පිරිසක් බස් එක වටේ කැරකි කැරකි හිටියා. ඒ ළමයින්ට වාහන වැඩිය දකින්න ලැබෙන්නෙ නැතුව ඇතිනෙ. අර මට පෙන්නන්ඩ බැරි කාන්තාවක් ජනේලෙන් ඒ ළමයින්ට ටොෆි වීසි කළා, හරියට කපුටන්ට පාන් කෑලි විසි කරනවා වගේ. අර ළමයි බිම වැටෙන ටොෆි අහුල ගන්න පොර කනවා බල බල සතුටු වෙනවා. ඒ ටික අහුල ගත් පසු ආයෙත් ටිකක් විසි කරනවා. ඊට පස්සෙ ඉංග්‍රීසියෙන් කියනවා "මම හරි කැමති අසරණයින්ට උදව් කරන්න." කියලා. ඒ කාලෙ මම අහිංසක නිසා උන්දෑ මගෙන් අහ ගත්තෙ නැහැ.


හැබැයි තවත් ගමනකදි උන්දෑ වෙන කෙනෙක්ගෙන් අහ ගත්තා: ඒ ටිකක් පලපුරුදු වෛද්‍යවරයෙක්ගෙන්. එයා විනෝදකාමී කෙනෙක්. සිංදු කිය කිය විහිළු කර කර ගමන යන්න පටන් ගත්තහම අර සංවිධානෙ වයසක සාමාජික පිරිස නෝක්කාඩු කිව්වා. ඒ ගොල්ලො ගමන පටන් ගන්නෙ දන්න ගාථා සේරම කියලා; ඉන් පස්සෙ මග දිගටම නිදියනවා. ඒ සැප නින්දට බාධා වෙන නිසා තමයි ප්‍රශ්නෙ ආවෙ. ඉතින් අර අය්යට හරි තරහයි. ඉන් ඉදිරියට සින්දු හා විහිළුවලට අමතරව අර උන්දලා මොනවා හරි කිව්වොත් බයිට් කරමින් තමයි ගියෙ. මටත් හරි ජොලි. :D අර "අසරණයින්ට උදව්වට" ටොෆි විසි කරන නෝනා නොසෑහෙන්න අහ ගත්තා එයාගෙන්, හැම එකටම කට දාන්න ගිය නිසා. මගදි සියඹලා ගහක් දැකලා ඒ නෝනා කියනවා, "අනේ ඒ සියඹලා ගහක්ද? හරි ස්වීට්.." ඕකට ඉතින් අර අය්යා කියපු ඒවා මං කියන්න ඕනෙ නෑනෙ. :D මට මතක එදා යන එනකම් හිනා වෙවී ගියා කියලා විතරයි. කොහොම හරි බහින්න ඉස්සර ඒ නෝනට කිව්වා "ඊලඟ ආත්මෙදිවත් මස්තිෂ්ක අර්ධගෝල දෙකක් ලැබෙන්න කියලා ප්‍රාර්තනා කරන්න." කියලත්. එයාට ඒකනම් තේරුණේ නෑ.

*****************************************

කලින් කිව්වා වගේ මේ සායන සංවිධානය කරන අයගෙ තව අරමුණක් තිබුණා. (මීයක් කඩන්නෙ අත ලෙව කන්නයැ. :P) වැරැද්දක් කියන්නත් බැහැ ඉතින්. ඇඳුම් පැලඳුම්, පොත්පත්, ආහාරපාන මල්ලක්, වෙනත් නොයෙක් දේවල් දීලා පොඩි තෙලකුත් බෙදනවා. පොඩි කිව්වට පොඩිමත් නෑ. සංවිධානෙ කීප දෙනෙක්, ඒ පන්සලේ ඉන්න හාමුදුරුවො දැනුම් තේරුම් ඇති කෙනෙක්නම් උන්වහන්සෙ, එතකොට විශේෂ කාර්ය බලකායෙ උසස් නිලධාරියෙක් එහෙම කතා පවත්වනවා. ඒ මිනිස්සු කොහොමත් ඒ ගම් දාලා කොහෙවත් යන්නෙ නෑ; යන්න තැනක් නෑ. බහුතරයක් අපි ගිය ගම්වල මිනිස්සුන්ට කන්න බොන්න දෙන්නෙ, ලෙඩට දුකට බලන්නෙ හමුදාවෙන්. පන්සලේ හාමුදුරුවන්ට දානෙ දී ගන්නවත් ඒ මිනිස්සුන්ට බෑ. ඉතින් අමුතුවෙන් නොකිව්වට ඒ  මිනිස්සු එහෙ දාලා යන්නෙ නෑ.

දැන් ඔහොම කිව්වම හිතෙනවනෙ හරි අසරණ මිනිස්සු, බොහොම යටහත් පහත් ඇති කියලා. :D එහෙමමත් නෑ.

සැරයක් ඔන්න සංවිධානෙ කට්ටිය තෙල බෙදලා ඉඳ ගත්තා. සභාව නිශ්ශබ්දයි. හමුදා නිලධාරියෙක් නැගිට්ටා. "නිශ්ශබ්දව ඉන්නෙ? ගමේ කෙනෙක් ඉදිරිපත් වෙලා පොරොන්දුවක් දෙන්ඩ, අපි මේ ගම්බිම් අතෑරලා යන්නෙ නෑ; අපි අපේ මවුබිම, ආගම, ජාතිය ආරක්ෂා කරනවා කියලා."

දැන් කොළඹදි එහෙම ඔහොම කතාවක් කිව්වනම්, මිනිස්සු වටපිට බලන්න ගනී- කවුරු හරි මෝඩයෙක් නැගිටලාද කියලා. එහෙමත් නැත්නම් බිම බලාගෙන ඉඳී අර මනුස්සයගෙ ඇහැ නොගැටෙන්න. ඒත් නැත්නම් විනිවිද පෙනෙනවා වගේ හිස් බැල්මක් දාගෙන ඉඳී "ඔන්න අපි නෑ" වගේ.

ඒත් එහෙදි එහෙම වුණේ නෑ. හමුදා නිලධාරියා ඔහොම කිව්වා විතරයි, ඔහු හුස්මක් ගන්නවත් කලින් ඊයක් වගේ නැගිට්ටා සභාවෙ හිටි ගැමි කාන්තාවක්- බොහොම සාමාන්‍ය පෙණුමක් තියෙන කෙනෙක්. ඇයත් අර හමුදා නිලධාරියගෙ කටහඬටම නොදෙවෙනි ගාම්භීර හඬින් පොරොන්දුවක් දුන්නා, බොහොම හැඟුම්බර වචනවලින්.


බලාපොරොත්තු නොවූ ආකාරයට ඔහොම ඉදිරිපත් වෙලා කතා කරන අය මම ඔයිට කලින් දැක්කෙ අඳ දරුවන් අතර විතරයි.

**************************************** 

කාන්තා සෙබලියන් අඩු නිසා බොහෝවිට අපි නතර වුණේ පිරිමි අයගෙ කඳවුරුවල. මේ අය නිල ඇඳුමෙ කමිසයට යටින් කළු පැහැ ටී ෂර්ට් එකකුත් අඳිනවා. වරක් කාන්තා කඳවුරකට ගියා අපි දවල්ට කන්න. එතනදි මම දැක්කා සෙබලියන් යටට අඳින්නෙ අළු පැහැ ටී ෂර්ට් බව. ඉතින් මම එක්කෙනෙක්ගෙන් මේ ගැන ඇහුවා. ඇය ගත්තු කටටම කිව්වා, "කොල්ලො ඉතින් ඇඳුම් හෝදන එකක්යැ. ඒකයි කළු පාටටම තියෙන්නෙ. අපේ ඒවගෙ පාට ගිහින්." කියලා.


ඊලඟට ගිය සෙබල කඳවුරේදි මටත් කට පියාගෙන ඉන්න බැරි හින්දා එතන හිටපු සෙබලෙකුට මේක කිව්වා. මිනිහා ගත්තු කටටම කිව්වා, "කෙල්ලොන්ට ඉතින් ඇඳුම් හෝද හෝද ඉන්නවා ඇර වෙන වැඩක් තියෙන එකක්යැ. අපිට එහෙමද?" :D

**************************************

අපේ වාට්ටුව භාර වෛද්‍යවරිය බොහොම පිළිවෙලට ඇඳුම් පැලඳුම් කරන කෙනෙක්- අඳින සාරියට ගැලපෙන්න ඇටමාලයක් දාගෙන මිසක් එළියට බහින්නෙ නෑ. (මම ඔය කාලෙ ඇඳුම් මදින්නෙවත් නෑ. උඩින් කෝට් එක දාන නිසා, කම්මැළිකමට ගෙදරට අඳින ඇඳුම පිටින්ම වැඩට යන දවසුත් තිබුණා.) ගමනෙ දවස් දෙකට ගැලපෙන මාල දෙකක් ඇය ගෙනියනවා. 

කලින් කිව්වා වගේ ඔය සායනවලට ගිහින් ආපහු කොළඹ එනකොට පාන්දර 4-5 වෙලානෙ. අපි ඉතින් ඉතිරි පැය දෙකේ ටිකක් ඇහැ පියන් ඉඳලා, බොහොම අමාරුවෙන් මොකක් හරි ටී ෂර්ට් කෑල්ලක් ඇඳගෙන වාට්ටුවට යනකොට, මෙන්න මෙයා එනවා අලුත් සාරියක් ඇඳලා, ගැලපෙන ඇට මාලෙකුත් එක්ක. :D

එක් සායනයක් සූදානම් කර සිටියදී ඇගේ සහෝදරිය අභාවප්‍රාප්ත වුණා. නමුත් ඇය ගමන අවලංගු කළේ නෑ. සහෝදරිය දන්නවානම් මේ යහපත් ක්‍රියාව ඇය නිසා අවලංගු වුණා කියලා ඇය කණගාටු වෙයි කියලයි අපේ වෛද්‍යවරිය කිව්වෙ. ඒ නිසා ඇය සුදු සාරියක් ඇඳගෙන ඊට ගැලපෙන සුදු ඇට මාලෙකුත් දාගෙන ගමනට ආවා.

පහුවදාත් ඇය ඇඳලා හිටියෙ සුදු මුසු වූ සාරියක්. දවස් දෙකම සුදු අඳින නිසා ඇය එකම මාලය දමනු ඇතැයි මගේ කුපාඩිකමට අනුමාන කළ නිසා මම බොහොම වුවමනාවෙන් මාලෙ දිහා බැලුවා. මෙන්න බොලේ එදාට සුදුයි කළුයි ඇට තියෙන වෙනම මාලයක් ගෙනත්! 

තවත් දවසක ඇය උදේ අඳින්න ප්‍රමාද වෙලා. සායනයට යන්න ප්‍රමාද වෙන නිසා අපි ඇය එනතුරු ගිහින් බස් එකේ වාඩි වුණා. කවුදෝ කෙනෙක් ඇගේ ගමන් මල්ලත් ගෙනත් පැටෙව්වා. 

ටිකක් වෙලා යනකොට හෙණ ගෝරියක්- ඇගේ මාලෙ ගමන් මල්ලෙ. ඒක ගෙනත් දෙන තුරු ඇය එළියට බහින්නෙ නෑ. පස්සෙ ඉතින් ගමන් මළු අවුස්සලා, ඇගේ මල්ල අරන් ගිහින්, මාලෙ පැලැන්ඳුවට පස්සෙ තමයි ඇය එළියට බැස්සෙ.

මෙහෙම කිව්වට ඇය නරක කෙනෙක් නෙවෙයි. මෝස්තර ගැන තියෙන ඒ ආකල්පෙම තමයි රැකියාවටත් තියෙන්නෙ. බොහොම වුවමනාවෙන්, සොයා බලා, පිළිවෙලට, කළ හැකි ඉහළින්ම ඇගේ වැඩ කොටස ඇය කරනවා. තමන්ගෙ ලෙඩක් දුකක්, කරදරයක්, වෙහෙස මහන්සියක්වත් නොබලායි ඇය සේවයේ යෙදෙන්නෙ. මම බොහොම ගෞරව කරන කෙනෙක්.