අපේ රටේ ළමා මරණ අනුපාතිකය, නව ජන්ම ළදරු මරණ අනුපාතිකය පහත හෙළීමට තනි පුද්ගලයෙක් විදිහට වැඩිම දායකත්වයක් සැපයුවේ කවුද කියල ඇහුවොත්, ඒ අපේ සර්, ළමා රෝග විශේෂඥ වෛද්ය ශ්රී ලාල් ද සිල්වා මහතා.
සර් ඉගෙන ගන්න කාලෙ විෂය ධාරා අඩුයි. ළමා රෝග විශේෂඥවරයෙක් වෙලා නවතින්න වුණේ ඒ නිසා. ළමා රෝහලේ වෛද්ය දැඩි සත්කාර ඒකකය භාර ගන්නෙ එහෙම. වාට්ටුවක වැඩ කරනවට වඩා බොහොම වෙනස්. ඊට වඩා ලොකු කැපවීමක් ඕන. වෙනස් විදිහෙ සෛද්ධාන්තික හා ප්රායෝගික දැනුමක් ඕන. සර් මූලිකව උපයෝගී කරගන්නෙ ළමා ජීවිත සුරැකීම පිළිබඳ හැදෑරූ පාඨමාලාවක්. ඊට අමතරව දැන සිටිය යුතු දේවල් නොයෙකුත් පාඨමාලාවන්ට, පුහුණු වැඩමුළුවලට සහභාගි වෙලා, පොත්පත් කියවලා ඉගෙනගන්නවා.
හැබැයි එතනින් නවතින්නෙ නෑ. සෞඛ්ය සේවා දියුණු රටවල වගේ මෙහෙත් දැඩි සත්කාර ඒකක පිළිබඳ විශේෂඥවරුන් සිටිය යුතුයි කියන අදහස ඇතුව, ඒ ගැන පාඨමාලා අරඹන්න, පුහුණු කරන්න පටන් ගන්නවා. ඒ අය සුදුසුකම් සපුරා ආවහම, බොහොම කැමැත්තෙන් තමන්ගෙ තැන වැඩ භාර දෙනවා.
දැඩිව ගිලන් වෙන දරුවෙක් බේර ගන්න, ඉපදෙනකොටම හුස්ම නොගෙන දැඩි අවදානම් තත්වෙක ඉන්න දරුවෙක් බේර ගන්න, විශේෂඥ වෛද්යවරු හිටියට මදි. මේ වගෙ අවස්ථාවලදි හැකි ඉක්මණින් ප්රතිකාර ලබා දීම අවශ්යයි. පිටරටවල මේ සඳහා තියෙන කෙටිකාලීන පාඨමාලා මෙරටට හඳුන්වා දීලා, නේවාසික වෛද්යවරුන්ගෙ පටන් විශේෂඥ වෛද්යවරුන්ට යනකම් හැම මට්ටමක වෛද්යවරුන්වත්, මේ අංශවල සේවය කරන හෙද නිලධාරීන් හා වින්නඹු මාතාවන් ආදීනුත් පුහුණු කරන්න මහන්සි වෙන්නෙ අපේ සර්. රට පුරා ඉස්පිරිතාලවල ඇවිදිමින් ඒ ඒ පළාත්වල අයව පුහුණු කරනවා. මාසෙකට වතාවක්වත් කොළඹත් පාඨමාලාවක් පවත්වනවා. මේ එක් පාඨමාලාවකට විසි හතරදෙනෙක්වත් සහභාගි වෙනවා. අවුරුදු ගානක් තිස්සෙ, අඛණ්ඩව මේ පුහුණු කිරීම් කෙරෙනවා. අනික් පුහුණු කරුවන් වගේ නෙවෙයි, සර් මේ හැම එකකටම සහභාගි වෙනවා; මූලිකත්වය ගන්නවා.
මේ පාඨමාලා ඕස්ට්රේලියානු සංගමයකින් නිර්මිත ඒවා. නමුත් සර් ඒවයෙ අඩංගු නොවන, ශ්රී ලංකාවට වැදගත් වෙන ඩෙංගු වගෙ රෝග ගැනත් අපේ පාඨමාලාවට එකතු කරනවා. ඒ දේවලට සහය වෙන්නෙ, සර්ගෙ ගෝලයෙක් මෙන්ම දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ දෙවෙනියා වෙන විශේෂඥ වෛද්ය නලින් කිතුල්වත්ත මහතා. හැමදාම දේශනයට නියමිත කාලය ඉක්මවා යනවා කට්ටිය ප්රශ්න අහ අහ ඉගෙන ගන්න නිසා. නමුත් අපේ රටේ ඩෙංගු මරණ වළක්වන්න මේ දේශන මාලාවත් බොහොම උපකාරි වුණා.
කලින් කිව්ව වගේ මේ පාඨමාලාවකට සහභාගි වෙන කීප දෙනා, තම තමන්ගෙ ආයතනවලට ගිහාම, ඉගෙන ගත්තු දේ ප්රායෝගිකව භාවිතා කරන අතරතුර, තමන් එක්ක වැඩ කරන අනෙක් අයටත් දැනුම බෙදා දෙන බවට විශ්වාස කෙරෙනවා. ඒ කාරණාව වඩාත් හොඳින් කෙරෙනු පිණිසත්, අපේ පාඨමාලාවල ඉගැන්වීම් ක්රියාවලිය හොඳින් කෙරෙනු පිණිසත් ඕස්ට්රේලියානු පුහුණුකරුවන්ගෙ මග පෙන්වීම අනුව පුහුණු කරුවන් පුහුණු කෙරෙන පාඨමාලා පැවැත්වීමටත් සර් පියවර ගන්නවා. ඒ හින්දම, දැන් පළාත් මට්ටමින් ඒ ප්රදේශයෙ ඉන්න පුහුණු කරුවන්ට එකතු වෙලා, මේ පාඨමාලා පැවැත්විය හැකි මට්ටමට ඇවිත්.
දැඩි සත්කාර හා හදිසි ප්රතිකාර පිළිබඳ සංගමය හා එක්ව වැඩ කරන සර්, එහි සභාපති ධුරයටත් පත්වෙනවා. හදිසි ප්රතිකාර පිළිබඳව, දැඩි සත්කාර ඒකක පිළිබඳව, රෝගීන් ප්රවාහනය පිළිබඳව, විෂ වලට ගොදුරු වූවන්ට ප්රතිකාර කිරීම පිළිබඳව වගේ නොයෙකුත් පාඨමාලා අපේ රටට හඳුන්වා දීමට මේ හරහා සර්ට පුළුවන් වෙනවා.
සර් ළමා රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකය පමණක් නොවෙයි, හදිසි ප්රතිකාර ඒකකයත් භාරව හිටියා. දැඩි සේ ගිලන්ව එන දරුවන් වාට්ටුවලට යැවීමට පෙර මූලික ප්රතිකාර කෙරෙන්නෙ මේ ඒකකයෙ. තැනක් විදිහට ඒකකයෙ පහසුකම් වැඩි දියුණු කරන්නත්, එතන සේවය කරන කාර්ය මණ්ඩලයට අවශ්ය පුහුණුව ලබා දීමටත් සර් කටයුතු කළා. මේ නිසා බේරුණු ළමා ජීවිත ගණන අති විශාලයි. දැඩි සත්කාර ඒකකයට දරුවන් ප්රවාහනය සඳහා ප්රවාහන වෛද්ය සේවයක් ඇරඹීමටත් සර් සැලසුම් කළා.
ආයතනය වඩාත් විධිමත් කළ හැක්කේ කෙසේද කියන එක ගැන හදාරන්නත් සර් අමතක කළේ නෑ. අපිට පුරවන්න කොළ මහ ගොඩක් තිබුණා! රෝගීන්ගෙ විස්තර පරිගණකගත කිරීමට නියමව තිබුණා. එමගින් රෝගී ප්රතිකාරයෙ වෙනස් විය යුතු තැන්, වැඩි දියුණු කළ යුතු තැන් හඳුන ගන්න පුළුවන් වුණා.
පශ්චාත් උපාධි පාඨමාලාවලට සහ එම විභාගවලටත් සර් සහභාගි වුණා. පාඨමාලාවෙ අන්තර්ගතය කෙසේ විය යුතුද, කොතන පුහුණු පැවැත්විය යුතුද වගෙ කාරණා ගැන සර් බොහොම මහන්සි වුණා. ශිෂ්යයන්ගෙ මතයත් විමසලා, වෙනත් රටවල පාඨමාලා අධ්යයනය කරලා, වෙන රටවල විශේෂඥවරුන් ගෙන්වලා ඔවුන්ගෙ දැනුමත් බෙදාදීලා, මේ පාඨමාලා සාර්ථක කරගන්න සර් වෙහෙසුණා.
ඔය ඉතින් පොදුවේ රට වෙනුවෙන් කෙරුණ කාරණා කීපයක්. පෞද්ගලික මට්ටමින් සර්ගෙ උදව් උපකාර ලද අය බොහොමයි.
ඉගෙනීම සඳහා උනන්දු කරවීම අතින් අම්මලා අප්පච්චිලාට වඩා ඉදිරියෙන්! බලෙන් ඇදල දාන්නෙ එක එක පාඨමාලාවලට. අපි අයදුම්පත්ර දාන්නෙත් "ඔන්න සර්නෙ කියන්නෙ දාන්න කියල, ඔන්න දැම්ම!" කියල. හම්බෙන දවසට සර් අහනව, "දැන් පාඩම් කරනවද? පොතේ අර කොටස් ටික තමා ගොඩක් වැදගත්; ඒ ටික බැලුවද? වාර්තා ලියලද? දැන්ම ලියන්න ගත්තොත් හොඳයි නේද? අහවලාට කියල දේශන කරවගත්තොත් හොඳයි නේද?..."
වතාවක් ඔහොම එකකට ඩිලන් අයදුම්පත්ර දාල. ඊට පස්සෙ ඔන්න නෑවිත් ඉන්නව.
සර් කෝල් කරල, කෝල් කරල බලහත්කාරෙන් ගෙන්න ගත්ත; උගන්නන්න ගිහාම එතනත් සර්. එදා රෑ නවතින්න ගිහාම හෝටලේට ගෙව්වෙත් සර්. පහුවදා විභාගෙ වෙලෙත් ඉඳල තියෙන්නෙ සර්. හවස ආපහු කොළඹ යන්න ටිකට් ගත්තෙත් සර්.
ඩිලන් සර්ට කියනවා: "සර් දැන් සේරම කරේ සර් හින්ද, වැඩේ සම්පූර්ණ වෙන්නනම් කෝස් ෆී එකත් සර්ම ගෙවන්න ඕන!"
ඇත්තටම නොයෙක් වෙලාවල, පාඨමාලා ගාස්තුත් අපට ගෙවන්න නැතුව සර්ම සකස් කරල දුන්නු අවස්ථා තියෙනවා. සමුගැනීමේ උත්සවයෙදි එක් විශේෂඥ වෛද්යවරයෙක් කිව් විදිහට, ඉගෙන ගන්න කාලෙදි ඔහුව එහෙම පාඨමාලාවකට එක්ක ගිහින්, සර් පාන්දරම ඇහැරවනවලු පාඩම් කරන්නත්!
අපේ අප්පච්චි ලෙඩ වුණු වෙලාවෙ මම ඉස්සෙල්ලම උපකාරයක් ඉල්ලුවෙ සර්ගෙන්. වරින් වර අවශ්ය හැම දෙයක්ම, වෙනත් විශේෂඥ වෛද්යවරුන් එක්ක කතා කරල ඉටු කරලා දුන්නා විතරක් නෙවෙයි, මහ ගොඩක් වැඩ අස්සෙ මළ ගෙදරත් ආවා. සමහර දේවල්වලදි, මම සර්ගෙන් උපදෙස් අරගෙන, අප්පච්චි ළඟට යද්දි තත්වෙ වෙනස් වෙලා නිසා, සැලසුම් වෙනස් කරන්න වෙලා. සර් මා වෙනුවෙන් තවත් අයගෙන් උදව් එහෙමත් ඉල්ලලා. නමුත් එහෙම කියලා සර් අමනාප වුණේ නෑ. ඒ ඒ වෙලාවට ආයෙ අවශ්ය වෙන්නෙ මොකක්ද, ඒ දේට උදව් දුන්නා. සේරම ඉවර වෙලා මම දුක කියන්න ගිහාම මගෙ හැම ප්රශ්නෙකටම විසඳුම් දීලා මාව හරි පාරට දැම්මා. ඊට පස්සෙත් හම්බෙන හැම වාරෙකම හෙමින් අහනවා, "දැන් කොහොමද?" කියලා. සර්ගෙ පිහිටක් හොයන ඕන කෙනෙකුට එහෙමයි.
සර්ගෙ හොඳ ගතිගුණ නිසාම සර් කියන දෙයක් අනික් අයත් අහනවා. ඔය නොයෙක් පාඨමාලාවලට කට්ටිය කොහොම හරි නිවාඩු දාගෙන එන්නෙ, සර්ට බෑ කියන්න බැරි නිසා.
සර් හරි නිහතමානියි. අලුතින් ඉගෙනගන්න දෙයක් තියෙනවනම් බොහොම කැමැත්තෙන්, මහන්සි වෙලා ඉගෙනගන්නවා. වරක් සර්ම මූලිකත්වය අරගෙන, ලංකාවට හඳුන්වල දුන්න පාඨමාලාවක, ප්රායෝගික කොටසට සර් හිටිය කණ්ඩායමේ මමත් හිටියා. ඉගෙනීම පටන් ගන්න කලින් එකිනෙකා හඳුන්වලා දෙන්න ඕන. මොකද, අපේ පවතින දැනුම අනුව උගන්නන විදිහ වෙනස් වෙනවනෙ.
උගන්නන්න හිටිය ඕස්ට්රේලියානු වෛද්යවරයා තමන් කවුද, කොහෙද වැඩ කරන්නෙ, මොනවද සුදුසුකම් එහෙම කියල මුළින් කිව්ව. ඊලඟට අපේ කණ්ඩායමේ හිටි අනෙක් විශේෂඥ වෛද්යවරයා තමන් කවුද, කොහෙද වැඩ කරන්නෙ, මොන වගෙ විදිහටද මේ පාඨමාලාව තමන්ට වැදගත් වෙන්නෙ කියල කිව්ව. ඊලඟට මම. මම ඉතින් කිව්ව ළමා රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ ඉන්නවය, අරකද මේකද කියල. ඊලඟට අපේ සර්. සර් අපේ දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ සහ හදිසි ප්රතිකාර ඒකකයෙ ප්රධානියා; එතන හිටිය අනික් විශේෂඥ වෛද්යවරයගෙත්, මගෙත් ගුරුතුමා; පාඨමාලාව සංවිධානය කරන සංගමයෙ සභාපති; අප අතරින් වඩාත්ම අත්දැකීම් සහිත කෙනා. ඒ වුණාට සර් කිව්වෙ වචන පහයි:
"මමත් මෙයත් එක්ක වැඩ කරන්නෙ!"
සර් එහෙමයි.
අනික, ඕන කෙනෙකුට ඇහුම්කන් දෙනවා. අපිට මොකක් හරි වැඩක් පැවරුවහම, අපිත් ඉතින් ඕවගෙ තියෙන එක එක කාරණා ගැන අපේ විවේචන ඉදිරිපත් කරනව. පිළිගත යුතු දෙයක්නම් සර් පිළිගන්නව. නැත්නම් බොහොම ඉවසීමෙන් ඇයි ඒක එහෙම විය යුත්තෙ කියල පැහැදිලි කරනව. වෙලාවකට අපි ඊට එකඟ නොවී රන්ඩුත් කරනව. ඒත් සර් තරහ වෙන්නෙ නෑ; ළමයින්ගෙ රන්ඩු දිහා දෙමව්පියො බලනව වගෙ හිනා වෙලා නිකං ඉන්නව. දිග කාලයක් මිනිස්සු ආශ්රය කරල ලැබුණු පළපුරුද්දෙන්ද කොහෙද, සර්ට හොඳ අවබෝධයක් තියෙනව කාට කොයි වගේ වගකීමක්ද පවරන්න පුළුවන් කියල. සර් බොහොම හෙමින්, ඉවසීමෙන්, ඒ වැඩේට ඒ කෙනාව පුහුණු කරනවා.
සර් කිසි දේකට කලබල වෙන්නෙ නෑ. ඔය තරම් වගකීම් ගොඩක් ඔළුවෙ තිබ්බනම්, වෙන කෙනෙක්ට පිස්සු හැදෙයි; කාර්ය මණ්ඩලයට බනී. සර් එහෙම නෑ. ප්රශ්නයකදි, කාරණාව හොයා බලා, කළ යුතු දේ කරනවා.
වතාවක් කොළඹින් බැහැර ඉස්පිරිතාලෙක, ඕස්ට්රේලියානු වෛද්ය කණ්ඩායමකත් සහභාගිත්වය ඇතුව, පාඨමාලාවක් පැවැත්වුණා. තේ පානය සඳහා අවශ්ය ආහාර සැපයීම භාරව තිබුණෙ එහෙ කට්ටියකට. ඒ අය උයන මනුස්සයෙක් ගෙනත් ආහාර හදවන්නෙ, අවට ගන්න තැනක් නැති නිසා. මේ පාඨමාලා බොහොම තිතට, වෙලාවට කෙරෙන ඒවා. වෙලාව වෙනස් වෙන්න බෑ.
කොහොම හරි ඔන්න තේ වෙලාව ඔන්න මෙන්න කියලවත් කෑම ඇවිත් නෑ. අපේ කෙනෙක් කෑම හදන තැනටත් ගිහින්- ඒක ලෑස්ති වෙන්න තව හුඟක් වෙලා යන විදිහයි. පණස් දෙනෙකුට විතර කෑම එහෙම හදිසියෙ හොයාගන්නෙ කොහෙන්ද? ඒ අවට ඒ විදිහෙ ආපනශාලා තිබ්බෙ නෑ. නගරයට ගිහින් එන්න වෙලා යනවා. දැන් සමහරු කෑම හදන අයට බනිනව; සමහරු කෑම සපයන්න බාර ගත් අයට බනිනව. සේරම කලබල වෙලා.
අපේ සර් එහෙම කලබල වෙයිද? ඔන්න සර් අතුරුදහන් වුණා. තේ විවේකෙ ලැබෙනකොටම මෙන්න සර් එනවා හිනා වෙවී. අත් දෙකෙන් කඩදාසි මළු දෙකක් උස්සගෙන. සර් කොහෙ හරි පෙට්ටි කඩේකින් මසල වඩේ ගෙනත්!
ඒකකයෙ අනික් වැඩවලදි වුණත් සර් මුළු හදවතින්ම සහභාගි වුණා. ඔන්න සැරයක් පිරිතක් කියනවය කියලා හෙද සොහොයුරිය ඇවිත් කිව්වෙ මමත් ඉන්න තැන. මම ඉතින් ගත්තු කටටම, " අපොයි එහෙනම් එදා රෑට කනක් ඇහිල ඉන්න වෙන එකක් නෑ." කියල කිව්ව. සර් හිනා වුණා විතරයි. පිරිත් දවසෙ හිස මත තියාගෙන කරඬුව වඩම්මලා, මුළු රෑම වාඩි වෙලා පිරිත් අහලා, පාන්දර මූණ සෝදගෙන එන්න විතරක් පැයකට ගෙදර ගිහින් තිබුණා. ඒ ගියෙත්, ඒ අතරෙ කරඬුව ආයෙ වඩම්මන්න හරි මොකක් හරි වැඩක් ආවොත් ඒ වගකීම දෙවෙනි විශේෂඥ වෛද්යවරයට පවරලා. කොහොම හරි පුළුවන් ඉක්මණට ආපහු ආවා.
සර් එහෙමයි.
අර කතාවක් තියෙන්නෙ බුද්ධිමතුන්ගෙ මේසෙ අවුල්ය කියල. සර්ගෙ මේසෙත් එහෙම තමා. හෙද සොහොයුරිය වරින් වර ඕක අස් කරල දානවා. මං එහෙමනම් මගෙ මේසෙ වෙන කවුරුත් අස් කරොත් තරහ ගන්නවා, ඊට පස්සෙ බඩු හොයන්න නෑ කියල. සර් එහෙම නෑ. කොහොම හරි වතාවක් එහෙම මේසෙ අස් කරපු වෙලාවක, සිස්ටට හම්බෙලා අපි තුන් දෙනෙකුගෙ වැටුප් වැඩිවීම පිණිස සර් විසින් පිරවිය යුතු පෝරම තුනක්, මාස ගානක් පරක්කු වෙලා, අර කුණු ගොඩ අස්සෙ තිබිලා!
ගමන් බිමන් යන්නත් සර් කැමතියි. අනික් අයත් ඒවට ආස බව සර් දන්නවා. නොදන්න පළාතක පාඨමාලාවකට ගිහාම, සමහරවිට සර් පැය කීපෙක දේශන තමන් තනියම කරන්න භාරගෙන, අනික් අයට පළාතෙ පොඩ්ඩක් ඇවිදලා විනෝද වෙලා එන්න අවස්ථාව දීලා තියෙනවා.
වෙන මොනවත් වැඩක් යෙදිලා නැත්නම්, සර් පාසල් පටන් ගන්න වෙලාවට පාර අවහිර වෙන්න කලින්ම වැඩට එනවා. ඒකක කිහිපයක, සංගම් කීපයක, පාඨමාලා කීපයක වැඩවලට දවස පුරා වෙහෙසෙනවා. කිසිම කම්මැළිකමක්, එපා වීමක් නෑ. සර්ගෙ කාමරේ දින දර්ශනයෙ රතු පාටින් සලකුණු පිරිලා. කොටින්ම, සර් විශ්රාම ගන්න තිබ්බෙ විසි වෙනිදා වුණත්, ඒ දිනේ පහු වෙනකනුත් සර් එක දිගට වැඩ. ඒ හින්දා විශ්රාම ගන්න වෙලාවක් තිබ්බෙ නෑ. ඒ උත්සවේ තිබ්බෙ තිස් වෙනිදා!
ශ්රී ලාල් සර් ගුරුවරයෙක්; පියෙක්; මග පෙන්වන්නෙක්; මිත්රයෙක්; ආදර්ශය සපයන්නෙක්; නායකයෙක්. සර් කරපු තරම් වැඩ කරනව තියා කොහොම කරන්නද කියල හිතාගන්නවත් අපිට බෑ. යුග පුරුෂයො කියන්නෙ අපේ සර් වගෙ අයට වෙන්න ඕන. එහෙම කෙනෙක් යටතෙ වැඩ කරන්න, පුහුණු වෙන්න අපි වාසනාවන්ත වෙලා තියෙනවා.
Sunday, October 2, 2016
Thursday, April 21, 2016
ඩෙංගු 2
වැස්ස පටන් ගන්න යන්නෙ. ආයෙත් ඩෙංගු වැඩි වෙයි.
ඩෙංගු ගැන කලින් වතාවකත් කතා කළා. ඒත් සමහර දේවල් ආයෙ ආයෙත් මතක් කරගන්න ඕන.
"ජීවත් වෙන්න ඕන කැහැට්ටො විතරද?"
එක ඩෙංගු හැදුණු ළමයෙක්ගෙ අම්මාකෙනෙක් රෝහල් කාර්ය මණ්ඩලයට එහෙම තර්ජනය කර තිබුණා. ඇගේ ළමයා වයස අවුරුදු හත අටක් වෙද්දි කිලෝ 60ක් බර කෙනෙක්.
අපේ රටේ සමහර ළමයින් දැඩි පෝෂණ ඌනතාවයකින් පෙළෙන අතර, තවත් ළමයින් අධිපෝෂණයෙන් පීඩා විඳිනවා. අධි රුධිර පීඩනය, දියවැඩියාව ආදී බෝ නොවන රෝගවලටගොදුරු වීමේ දැඩි අවදානමට අමතරව, මෙහෙම ළමයින්ට ඩෙංගු හැදුණහමත් විශාල ප්රශ්නයක්.
එකක්, මේ අයට හදිසියකට සේලයින් හෝ බෙහෙත් දීම සඳහා කැනියුලාවක් දමා ගැනීමට නහර සෙවීමේ අපහසුව.
තවත් එකක්, මේ අයගෙ අක්මාව දැනටමත් මේද තැන්පත් වෙලා දුර්වලව තිබීම.
බරපතලම දේ, මේ අයට අවශ්ය දියර ප්රමාණය, පැයකට තිබිය යුතු මූත්ර ප්රමාණය වගෙ දේවල්, සාමාන්ය ළමයෙකුට වඩා වෙනස් වීම; ඒවා අනුමාන කිරීමට අපහසු වීම කරනකොට, සිරුරට අවශ්ය තරම් දියර නොලැබීමෙන් අවයව දුර්වල වීමට ඇති ඉඩකඩ.
සාමාන්ය බරක් සහිත දරුවෙකුට සාපේක්ෂව, මහත දරුවෙක්ගෙ අභ්යන්තර අවයවවලට හානි වීමටත්, මිය යාමටත් ඇති ප්රවණතාවය ඉහළයි.
ඒ හින්දා, ළමයට දැනට ඩෙංගු නැත්නම්, ළමයගෙ උසට, වයසට සුදුසු බරක් පවත්වා ගැනීම සඳහා පියවර ගැනීම දෙමව්පියන්ගෙ, භාරකාරයන්ගෙ වගකීමක්. තමන් ඇඟ හොලවන්නට තියෙන කම්මැළිකම හින්දා, ළමයවත් එහෙම කුසීත ජීවන රටාවකට යොමු නොකර, අනවශ්ය තරම් තෙල් සහ පැණිරස කෑම ගිල්ලවන්නෙ නැතුව ළමයා බලා ගැනීම ඒ ළමයට ආදරය පෙන්වන්නට තියෙන හොඳ විදිහක්.
"මුකුත්ම කෑවෙ බිව්වෙ නෑ. ඉතින් ඒ හින්දා චූ ගියෙත් නෑ."
කතාව ඇත්ත. බොන දියර ප්රමාණය අඩුයිනම්, හැදෙන මූත්ර ප්රමාණයත් අඩුයි. එහෙම වෙන්නෙ, වකුගඩු වෙත සැපයෙන රුධිර ප්රමාණය අඩු වෙන හින්දා. නමුත් ඒක මුත්ර ප්රමාණය අඩු වෙනවා කියන තැනින් නැවතෙන සරල කාරණයක් නෙවෙයි. මොකද, වකුගඩුවලට රුධිරය සැපයෙන්නෙ මූත්ර නිෂ්පාදනය සඳහා පමණක් නෙවෙයි. වකුගඩුවලට අවශ්ය පෝෂණය, ඔක්සිජන් එන්නෙත් රුධිර සැපයුමත් එක්ක. ඉතින් බොන ප්රමාණය අඩුයිනම්,වකුගඩුවලටත් ඒක බලපානවා. වඩාත්ම වැදගත් දේ, මූත්ර ප්රමාණය හෝ එහි පැහැය කියන්නෙ අපිට පැහැදිලිව පෙනෙන දේ. වකුගඩුවලට සැපයෙන රුධිර ප්රමාණය අඩු වීමට තරම් රුධිර පීඩනය අඩු වෙලානම්, අනෙක් අවයවවලටත් ඒ සෙතේම තමා. මූත්ර වගෙ එකවරම නොපෙනුණාට, ඒ එක්කම අක්මාව, මොළය, බඩවැල් ආදී අනෙක් අවයවවලටත් හානි සිදුව තිබිය හැකියි.
ඒ නිසා ලෙඩ වුණහම, පිටවෙන මූත්ර ප්රමාණය, වාර ගණන, පාට ආදිය ගැන සැළකිලිමත් වීම වැදගත්. විශේෂයෙන්ම, ළමයින්, ගැබිනි මව්වරුන්, වෙනත් අසනීප තියෙන අය, වයසක අය, වමනය හෝ පාචනය වගෙ ඇඟෙන් දියර ඉවත් වෙන අය.
ඒවගෙ වෙනස්කමක් තේරෙන්නනම් ඉතින් සාමාන්යය කෙසේද කියන කාරණය ගැනත් අවබෝධයක් තියෙන්නට ඕන.
ඒ වගේම, ලෙඩ වුණහම බොන ප්රමාණය ගැන වැඩි අවධානයක් යොමු කරලා, ඒ ඒ වයසට ලැබෙන්නට ඕන අවම දියර ප්රමාණයවත් ලබා දීම වැදගත්. ඕක ඉස්පිරිතාලෙදි අපි ගණනය කරන්නෙ මෙහෙමයි:
පළවෙනි කිලෝ දහයට, එක කිලෝවට මිලි ලීටර් 4ක් ගානෙ
දෙවෙනි කිලෝ දහයට, එක කිලෝවට මිලි ලීටර් 2ක් ගානෙ
ඊලඟ ඒවට, කිලෝවට මිලි ලීටර් 1 ගානෙ
වැඩිහිටියෙක්ටනම්, සාමාන්යයෙන් කිලෝ පණහෙ ගාන තමා- 10*4+ 10*2+30*1= 90=> සාමාන්යයෙන් පැයකට මිලිලීටර් 100ක් විතර හිටින්න.
වමනෙ යනවනම්, පාචනය තියනවනම්, ඔය කියන ගණන් මදි.
අනික බොන දේවල්. ඉස්පිරිතාලෙට එන ළමයි වැඩි දෙනෙක් ඉල්ලන්නෙ කාබනේටඩ් බීම වර්ග. නමුත් ලෙඩ වුණහම දෙන්නට ඕන ලවණ වර්ග අඩංගු, ජීවනී, තැඹිලි, කැඳ, සුප්, ගෙදර හදාගත්තු පලතුරු යුෂ වගෙ දේවල්. මව්කිරි බොන වයසෙ දරුවෙක්නම්, මව්කිරි.
ඩෙංගු රෝගයෙදි ලේ ගැල්මේ අවදානමක් තියන හින්දා, එහෙම දෙයක් වුණොත් හඳුනාගැනීමේ පහසුව සඳහා, රතු/දුඹුරු වගෙ පාට ආහාරපාන වලින් වැළකී ඉන්න එක හොඳයි.
අනික් එක ප්රතිකාර සඳහා යොමු වීම. සමහරු උණ අරන් පැයක් යද්දි රෝහල්ගත වන අතර, තවත් අය එද්දි පෙරහැර ගිහින් ඉවරයි. විශේෂයෙන් ඉස්කෝලෙ වාර විභාග එහෙම තියෙද්දි
සමහර වැඩිහිටියන් උණ තියෙන ළමයින්ව පාසල් යවනවා. එහෙම උණ තියාගෙන වාර විභාගෙට ගිය පුංචි කෙල්ලක්, විභාගෙ ඉවර වෙලා ඉස්පිරිතාලෙ ගෙනෙද්දි වෙන්ඩ ඕන හරිය වෙලා ඉවරයි.
දැඩි අවදානම් සහිත අය, ඒ කිව්වෙ, වයස අවුරුද්දට අඩු ළමයින්, මහත ළමයි, වෙනත් රෝග තියන අය, ගැබිනියන්, වයසක අය දවසකට වඩා උණ තියෙද්දි ඇවිත් පෙන්නන එක හොඳයි. එහෙම නැත්නම් අධික වමනය, පාචනය වගෙ තියනවනම්, සිහි කල්පනාව අඩුයි වගෙ තියෙනවනම්, මුත්ර යාම අඩුයිනම්, වෙනත් බරපතල රෝග ලක්ෂණයක් ඇත්නම් කලින් පෙන්නන්න වෙනවා. එහෙම නැත්නම් ඩෙංගුවලට ලේ පරීක්ෂණ කරන්නෙ පැය හතළිස් අටක් පහු වුණහම.
ඒ එක්කම, ඩෙංගු ඇරුණුකොට වෙනත් ලෙඩත් ඕන තරම් තියනවා. ඩෙංගු කියන්නෙ වෛරස් උණක්. ඒ නිසා මුලදි ඩෙංගුම තමයි කියල කියන්න අමාරු වෙන්න පුළුවන්. "හරියට කියන්නෙ නෑ" කියල කලබල වෙන්න ඕන නෑ ඒ නිසා.
ඩෙංගු ගැන කලින් වතාවකත් කතා කළා. ඒත් සමහර දේවල් ආයෙ ආයෙත් මතක් කරගන්න ඕන.
"ජීවත් වෙන්න ඕන කැහැට්ටො විතරද?"
එක ඩෙංගු හැදුණු ළමයෙක්ගෙ අම්මාකෙනෙක් රෝහල් කාර්ය මණ්ඩලයට එහෙම තර්ජනය කර තිබුණා. ඇගේ ළමයා වයස අවුරුදු හත අටක් වෙද්දි කිලෝ 60ක් බර කෙනෙක්.
අපේ රටේ සමහර ළමයින් දැඩි පෝෂණ ඌනතාවයකින් පෙළෙන අතර, තවත් ළමයින් අධිපෝෂණයෙන් පීඩා විඳිනවා. අධි රුධිර පීඩනය, දියවැඩියාව ආදී බෝ නොවන රෝගවලටගොදුරු වීමේ දැඩි අවදානමට අමතරව, මෙහෙම ළමයින්ට ඩෙංගු හැදුණහමත් විශාල ප්රශ්නයක්.
එකක්, මේ අයට හදිසියකට සේලයින් හෝ බෙහෙත් දීම සඳහා කැනියුලාවක් දමා ගැනීමට නහර සෙවීමේ අපහසුව.
තවත් එකක්, මේ අයගෙ අක්මාව දැනටමත් මේද තැන්පත් වෙලා දුර්වලව තිබීම.
බරපතලම දේ, මේ අයට අවශ්ය දියර ප්රමාණය, පැයකට තිබිය යුතු මූත්ර ප්රමාණය වගෙ දේවල්, සාමාන්ය ළමයෙකුට වඩා වෙනස් වීම; ඒවා අනුමාන කිරීමට අපහසු වීම කරනකොට, සිරුරට අවශ්ය තරම් දියර නොලැබීමෙන් අවයව දුර්වල වීමට ඇති ඉඩකඩ.
සාමාන්ය බරක් සහිත දරුවෙකුට සාපේක්ෂව, මහත දරුවෙක්ගෙ අභ්යන්තර අවයවවලට හානි වීමටත්, මිය යාමටත් ඇති ප්රවණතාවය ඉහළයි.
ඒ හින්දා, ළමයට දැනට ඩෙංගු නැත්නම්, ළමයගෙ උසට, වයසට සුදුසු බරක් පවත්වා ගැනීම සඳහා පියවර ගැනීම දෙමව්පියන්ගෙ, භාරකාරයන්ගෙ වගකීමක්. තමන් ඇඟ හොලවන්නට තියෙන කම්මැළිකම හින්දා, ළමයවත් එහෙම කුසීත ජීවන රටාවකට යොමු නොකර, අනවශ්ය තරම් තෙල් සහ පැණිරස කෑම ගිල්ලවන්නෙ නැතුව ළමයා බලා ගැනීම ඒ ළමයට ආදරය පෙන්වන්නට තියෙන හොඳ විදිහක්.
"මුකුත්ම කෑවෙ බිව්වෙ නෑ. ඉතින් ඒ හින්දා චූ ගියෙත් නෑ."
කතාව ඇත්ත. බොන දියර ප්රමාණය අඩුයිනම්, හැදෙන මූත්ර ප්රමාණයත් අඩුයි. එහෙම වෙන්නෙ, වකුගඩු වෙත සැපයෙන රුධිර ප්රමාණය අඩු වෙන හින්දා. නමුත් ඒක මුත්ර ප්රමාණය අඩු වෙනවා කියන තැනින් නැවතෙන සරල කාරණයක් නෙවෙයි. මොකද, වකුගඩුවලට රුධිරය සැපයෙන්නෙ මූත්ර නිෂ්පාදනය සඳහා පමණක් නෙවෙයි. වකුගඩුවලට අවශ්ය පෝෂණය, ඔක්සිජන් එන්නෙත් රුධිර සැපයුමත් එක්ක. ඉතින් බොන ප්රමාණය අඩුයිනම්,වකුගඩුවලටත් ඒක බලපානවා. වඩාත්ම වැදගත් දේ, මූත්ර ප්රමාණය හෝ එහි පැහැය කියන්නෙ අපිට පැහැදිලිව පෙනෙන දේ. වකුගඩුවලට සැපයෙන රුධිර ප්රමාණය අඩු වීමට තරම් රුධිර පීඩනය අඩු වෙලානම්, අනෙක් අවයවවලටත් ඒ සෙතේම තමා. මූත්ර වගෙ එකවරම නොපෙනුණාට, ඒ එක්කම අක්මාව, මොළය, බඩවැල් ආදී අනෙක් අවයවවලටත් හානි සිදුව තිබිය හැකියි.
ඒ නිසා ලෙඩ වුණහම, පිටවෙන මූත්ර ප්රමාණය, වාර ගණන, පාට ආදිය ගැන සැළකිලිමත් වීම වැදගත්. විශේෂයෙන්ම, ළමයින්, ගැබිනි මව්වරුන්, වෙනත් අසනීප තියෙන අය, වයසක අය, වමනය හෝ පාචනය වගෙ ඇඟෙන් දියර ඉවත් වෙන අය.
ඒවගෙ වෙනස්කමක් තේරෙන්නනම් ඉතින් සාමාන්යය කෙසේද කියන කාරණය ගැනත් අවබෝධයක් තියෙන්නට ඕන.
ඒ වගේම, ලෙඩ වුණහම බොන ප්රමාණය ගැන වැඩි අවධානයක් යොමු කරලා, ඒ ඒ වයසට ලැබෙන්නට ඕන අවම දියර ප්රමාණයවත් ලබා දීම වැදගත්. ඕක ඉස්පිරිතාලෙදි අපි ගණනය කරන්නෙ මෙහෙමයි:
පළවෙනි කිලෝ දහයට, එක කිලෝවට මිලි ලීටර් 4ක් ගානෙ
දෙවෙනි කිලෝ දහයට, එක කිලෝවට මිලි ලීටර් 2ක් ගානෙ
ඊලඟ ඒවට, කිලෝවට මිලි ලීටර් 1 ගානෙ
වැඩිහිටියෙක්ටනම්, සාමාන්යයෙන් කිලෝ පණහෙ ගාන තමා- 10*4+ 10*2+30*1= 90=> සාමාන්යයෙන් පැයකට මිලිලීටර් 100ක් විතර හිටින්න.
වමනෙ යනවනම්, පාචනය තියනවනම්, ඔය කියන ගණන් මදි.
අනික බොන දේවල්. ඉස්පිරිතාලෙට එන ළමයි වැඩි දෙනෙක් ඉල්ලන්නෙ කාබනේටඩ් බීම වර්ග. නමුත් ලෙඩ වුණහම දෙන්නට ඕන ලවණ වර්ග අඩංගු, ජීවනී, තැඹිලි, කැඳ, සුප්, ගෙදර හදාගත්තු පලතුරු යුෂ වගෙ දේවල්. මව්කිරි බොන වයසෙ දරුවෙක්නම්, මව්කිරි.
ඩෙංගු රෝගයෙදි ලේ ගැල්මේ අවදානමක් තියන හින්දා, එහෙම දෙයක් වුණොත් හඳුනාගැනීමේ පහසුව සඳහා, රතු/දුඹුරු වගෙ පාට ආහාරපාන වලින් වැළකී ඉන්න එක හොඳයි.
අනික් එක ප්රතිකාර සඳහා යොමු වීම. සමහරු උණ අරන් පැයක් යද්දි රෝහල්ගත වන අතර, තවත් අය එද්දි පෙරහැර ගිහින් ඉවරයි. විශේෂයෙන් ඉස්කෝලෙ වාර විභාග එහෙම තියෙද්දි
සමහර වැඩිහිටියන් උණ තියෙන ළමයින්ව පාසල් යවනවා. එහෙම උණ තියාගෙන වාර විභාගෙට ගිය පුංචි කෙල්ලක්, විභාගෙ ඉවර වෙලා ඉස්පිරිතාලෙ ගෙනෙද්දි වෙන්ඩ ඕන හරිය වෙලා ඉවරයි.
දැඩි අවදානම් සහිත අය, ඒ කිව්වෙ, වයස අවුරුද්දට අඩු ළමයින්, මහත ළමයි, වෙනත් රෝග තියන අය, ගැබිනියන්, වයසක අය දවසකට වඩා උණ තියෙද්දි ඇවිත් පෙන්නන එක හොඳයි. එහෙම නැත්නම් අධික වමනය, පාචනය වගෙ තියනවනම්, සිහි කල්පනාව අඩුයි වගෙ තියෙනවනම්, මුත්ර යාම අඩුයිනම්, වෙනත් බරපතල රෝග ලක්ෂණයක් ඇත්නම් කලින් පෙන්නන්න වෙනවා. එහෙම නැත්නම් ඩෙංගුවලට ලේ පරීක්ෂණ කරන්නෙ පැය හතළිස් අටක් පහු වුණහම.
ඒ එක්කම, ඩෙංගු ඇරුණුකොට වෙනත් ලෙඩත් ඕන තරම් තියනවා. ඩෙංගු කියන්නෙ වෛරස් උණක්. ඒ නිසා මුලදි ඩෙංගුම තමයි කියල කියන්න අමාරු වෙන්න පුළුවන්. "හරියට කියන්නෙ නෑ" කියල කලබල වෙන්න ඕන නෑ ඒ නිසා.
Thursday, April 14, 2016
සීගිරි සිංඤෝ
බින්දිගෙ අවුරුදු මතකයන් කියවන්න ගිහාම, පරණ අවුරුදු, අලුත් අවුරුදු බවට පත් වෙනවා. පරණ සිද්ධි, පිළිවෙලක් නැතුව හිතට එබිකම් කරන්න ගන්නවා.
බින්දිගෙ අප්පච්චි වගේම, අපේ අප්පච්චිත් රත්නපුර පළාතෙ. ඉස්කෝලෙ ගිහින් තියෙන්නෙ වයස තුනහමාරෙන්. ශිෂ්යත්වෙ සමත් වුණාට පස්සෙ, සීවලියෙ නේවාසික වෙලා. උසස් පෙලට ලියල එන ගමන්, රැකියා සම්මුඛ පරීක්ෂණේට ගිහින් තියෙන්නෙ. ඒ රස්සාව හම්බුණ හින්දා, කෙළින්ම වැඩට ගියා මිස, උසස් පෙල ප්රතිඵලවත් බලන්න ගිහින් නෑ.
රස්සාව හම්බුණේ මහනුවරට. අම්මව හම්බුණේ ඒ හින්ද. අර්බුදකාරී වාතාවරණයක් තිබ්බ හින්ද, නෑ ගමන් ඒ හැටි කෙරුණෙ නෑ.
මට හිතෙන්නෙ, අප්පච්චි තමයි ගෙදර සාම්ප්රදායික චරිතෙ. අම්මට පස්සෙ පස්සෙ ඒ ගති ආරෝපණය වෙන්න ඇති.
අපි පොඩි කාලෙදි අප්පච්චි අවුරුද්ද ගැන උනන්දුයි. නැකත් අනුව ඒ ඒ කටයුතු කරන්න මූලික වෙන්නෙ අප්පච්චි. නොනගතේට අපි හොරෙන් කෑව. නැකතට පත්තු කරන්න බිම ලිපක් හදන්න ඕන. ඕකට ගන්න වෙනම රවුම් ටකරමක් තිබ්බ. ඒව ගෙනල්ල හරි ගස්සන්නෙ අප්පච්චි. කන නැකතට කන්න බලං හිටියට, ඉස්සෙල්ලම වැඩ අල්ලන්න ඕන. අපිට වැඩ අල්ලන්න තිබුණෙ පාඩම් පොතක් කියෝලා. අපි ඒව කියවන අතරෙ අම්මයි අප්පච්චියි ගිහින් කිරි ගස්වලට කොටල, ලිඳ එක්ක ගනුදෙනු කරල ආව වෙන්න ඕන.
අවුරුදු මේසෙට හුඟක් වෙලාවට ගෙදරම කෙසෙල් කැනක් තිබුණා. අප්පච්චි වගාවට උනන්දුයි. වත්තෙ එළවළු පලතුරු වර්ග, පලා වර්ග, අල වර්ග වගේම නා නා ප්රකාර කෙසෙල් වර්ග වැව්ව.
නැව් කෙහෙල් කියන පුංචි ගස් ජාතිය මම දැක්කෙ අපේ වත්තෙ විතරමයි.
කෙසෙල් කැන කපලා ඉදවන්න, පොළොවෙ වලක් හාරලා, ඒක ලෑලිවලින් වට කරලා, පුංචි කවුළුවක් හදන්න ඕන දුම් ගහන්න. ඒ සේරම කරාට අප්පච්චිගෙ හිතේ තියනව, අප්පච්චි කැන තිබ්බොත්, ඒක ඉදෙන්නෙ නෑ කියල. ඒ වැඩේට අල්ලගන්නෙ අය්යව.
ඒ දවස්වල ගෙදර හැම වැඩක්ම වගෙ කරගත්තෙ අපිමයි. ගෙදර සායම් ගාන එක පවා අපිම කර ගත්ත. ළමයි තම තමන්ගෙ කාමර සායම් ගාගන්න ඕන. පස්සෙ පස්සෙ අපි වැඩේ කර ඇරිය. අප්පච්චි අන්තිමට එහෙම සායම් ගෑවෙ අනූ හයේදි විතර. ඊට පස්සෙ අප්පච්චිට පපුවෙ අමාරුව ආවා. අපි හිතුවෙ සායම් ගෑව මහන්සියට කියල. පස්සෙ දැන ගත්තෙ ඊට වඩා තත්වෙ බරපතල බව.
අපි පොඩි කාලෙ අප්පච්චි අපිට කතන්දර කියනව නින්ද යනකං. හැමදාම අපි අහන්න ආස සීගිරි සිංඤොගෙ කතා. ඒව අප්පච්චි ගොතල කියන කතා. සීගිරි සිංඤො කියන්නෙ, කරත්තෙක නැගල දුර ගමන් යන කෙනෙක් කියල විතරයි මට මතක. වෙන කිසිම කතාවක් මතක නෑ. ඒත් තාමත් සීගිරි සිංඤො කියන චරිතෙට අපි සේරම ආදරෙයි.
අප්පච්චිට මාරු වීම් හම්බෙනකොට, අපිත් ඉබේම මාරු වුණා. නොච්චියාගම, අප්පච්චිගෙ කාර්යාලෙ උඩ තට්ටුවෙ අපි පදිංචි වෙලා හිටියෙ. පෙළට ඇඳන් තියල, අපි සේරම එකට නිදියන්නෙ. ඒ දවස්වල රෑට මම ඇඳ තෙමනව. උදේට මමම නැගිටල ඇඳ යට පරීක්ෂා කරල බලනව ඊයෙ රෑත් වැඩේ වෙලාද කියල. එක දවසක් බලද්දි, දිය දහරාව ගලා ගොස් රැඳී තිබුණෙ අප්පච්චි නිදියං හිටිය තැන. මම වහාම පල්ලෙහ අප්පච්චිගෙ කාර්යාලෙට දුවල ගිහින්, හැමෝටම ඇහෙන්න නිවේදනය කළා, "ඔන්න ඊයෙ රෑනං චූ කරල තියෙන්නෙ අප්පච්චි" කියල.
එහෙ ඉද්දි දවසක් මට උණ හැදිලා හොඳටම අමාරු වුණා. වලිප්පුව හැදිලා, සිහිය නැති වෙලා. බෙහෙත් ගන්න යන්න ඕන අනුරාධපුරේට. රෑ මැද, අප්පච්චි මාව කරේ තියාගෙන පයින්ම අනුරාධපුරේට අරන් ගියා. මට මගදි සිහිය ආවා. අප්පච්චිගෙ උරහිසේ මම ඔලුව තියාගන ඉද්දි, අහසෙ හඳත් අපිට පිටිපස්සෙන් ඉස්පිරිතාලෙ ආව හැටි මට තාම මතකයි.
අපේ නැති වුණු මල්ලිවත් එහෙම අරන් යන්න ඇත්තෙ. ඉස්පිරිතාලෙට යද්දි එයා නැති වෙලා. පස්සෙ අපි අනුරාධපුරේ යන වාරවල, ඒ මල්ලි වළලපු තැන පළු ගහ බලන්නත් යනවා.
පස්සෙ අපි ආපහු නුවර ආවා.
කොහේ හිටියත්, අප්පච්චි හැමදාම ගෙදර ආවා. නෑවිත් හිටියනම් ඒ බැරිම දුරකනම් විතරයි. අම්පාරෙ වැඩ කරද්දිත්, සතිය මැද දවසක් ඇවිත් ගියා. හැත්තැ ගණන්වල ජේවීපී කාලෙ, කොයි පැත්තෙන් මැරුම් කන්න වෙයිද නොදැනත් කොහොම හරි ගෙදර ඇවිත් තියෙනව.
එහෙම එක සැරේක, අප්පච්චි වැඩ කරල තියෙන්නෙ හඟුරන්කෙත. හදිසියෙ ඇඳිරි නීතිය දැම්මහම, ගෙදර එන්න විදිහක් නැතුව ඩිපෝවට ගිහින් බස් එකක් ඉල්ලල තියනව කට්ටියම. ඩ්රයිවර් කෙනෙක් කැමති කරවගන්නවනම් බස් එකක් දෙන්නම් කියල ඩිපෝවෙ ලොක්ක කිව්වලු. එක ඩ්රයිවර් කෙනෙක් කැමති වෙලා.
ඒ මනුස්සය බස් එකට නගිනකොට ඇඳිරි නීතිය පටන් ගන්න පැයයිලු. "මහත්තයල, හෙමින් ගියොත් වෙඩි කාල මැරෙන්න වෙනව; ඒ හින්ද වේගෙන් යමු; හොඳට අල්ලගන්න." කියල, විනාඩි විස්සෙන් හඟුරන්කෙත ඉඳන් නුවරට ආවලු.
හරියට පාරවල්වත් නැති කාලෙ.
ආයෙ සැරයක් ගම්පොළද කොහෙද වැඩ කරන කාලෙ, ගං වතුරක් ඇවිත්. ගං වතුරට යට වුණු රේල් පාරක, ඉණ හරියට විතර වතුර තියෙද්දි, රෑ කලුවරේ, පීලි තියන තැන් කකුලෙන් බල බල තමා ඇවිත් තියෙන්නෙ.
මම ශිෂ්යත්වෙ පාස් වුණහම, අප්පච්චි මාව එක්ක ගියා තෑග්ගක් අරන් දෙන්න කියල. නුවර සීවලී එකට. එතන තිබුණ එක එක විදිහෙ පැන්සල් පෙට්ටි. ස්පේස් ෂිප් එකක රූපයක් තිබුණ නිල් පාට පෙට්ටියකුත් තිබුණ. අප්පච්චි මගෙන් ඇහුව "ස්පේස් ෂිප් එක අරන් දෙන්නද?" කියල.
මගෙ හිතේ තිබ්බෙ ඕගන් එකක්. මම සාමාන්යයෙන් එහෙම අහවල් දේ ඕන කියල ඉල්ලන ළමයෙක් නෙවෙයි. ඒ හින්ද සද්ද නැතුව ඒක අරන් ආව. ඒත් ගෙදර ඇවිත් මට ඉවසගන්න බැරිම තැන, හීන් සීරුවෙ අම්මට කාරණාව කිව්ව. ඊට පස්සෙ අප්පච්චි ආයෙම මාව එක්ක ගිහින් ඕගන් එකකුත් අරන් දුන්න.
ඊට පස්සෙ තිබ්බ විභාගවලටනං මුකුත් හම්බුණ මතකයක් නෑ!
අප්පච්චි ගමන් බිමන් යන්න හරිම ආසයි. අවුරුද්දකට සැරයක් අනුරාධපුරේ යනවමයි. ගමන් බිමන් කිව්වට, හුඟක්ම ආස වන්දනා ගමන් යන්න. අප්පච්චිගෙ රස්සාව හින්ද, රට පුරාම යන්න හම්බුණා. ඒ ගිහාම දැන ගත්ත තැන්වලට, පස්සෙ අපිවත් එක්ක ගියා. ඒත් වන්දනා ගමනක් නොවෙන තැනකට යන පුරුද්දක් තිබ්බෙ නෑ. දෙහිඅත්තකණ්ඩිය, අම්පාර වගෙ පළාත් බලන්නනම් ගියා. නුවර එළිය, හලාවත වෙරළ වගෙ තැන් බලන්න එක්ක යන්න කියල අපිට කැරලි ගහන්න සිද්ද වුණා. නුවර එළියෙ ගියා, ආව! එහෙ අප්පච්චිට බලන්න දෙයක් තිබ්බෙ නෑ! ඒ වුණාට පස්සෙ කාලෙක, මම බලහත්කාරෙන් අප්පච්චිව හෝට්න් තැන්න එහෙම බලන්න එක්ක ගියා. පස්සෙ ගොඩක් ලෙඩ වෙලා ඉද්දිත් එහෙම ගමන් ගියා. අප්පච්චි ගමන් යන්න ආසයි. සැරයක් එහෙම කොහෙ හරි ගියාට පස්සෙ, මට මතක විදිහට මැදිරිගිරියෙද කොහෙද, ඊට පස්සෙ සති අන්තෙ ගෙදර දානයක් තිබ්බ. ඕකට එන්න බෑ කියල මම වාර්තා කළහම අප්පච්චි කිව්ව, " දානෙට ආවෙ නැතුවට කමක් නෑ, ආයෙත් දවසක නිවාඩු දාල එන්න ට්රිප් එකක් යන්න" කියල.
අප්පච්චිට හරි අපූරු මතකයක් තිබ්බා. විශ්රාම ගිහින් ඉද්දිත් කාර්යාලෙන් කතා කළ අවස්ථා තිබුණා, අවුරුදු විසිතිස් ගානකට උඩදි වෙච්ච සිද්ධිවලට අදාල ගිණුම් අංක අහන්න! ඒගොල්ලන්ට එහෙ වාර්තා අවුස්සලාවත් හොයා ගන්න නැහැ. අප්පච්චිට මතකයි.
අප්පච්චිට උයන්නත් පුළුවන්, මට වගේ. අම්ම කැමති නෑ කුස්සිය හැඩි කරනව කියල. අම්ම මල්ලි හම්බෙන්න ඉස්පිරිතාලෙ ඉද්දි, අප්පච්චි අපි තුන්දෙනාවත් ඇදගෙන ඉස්පිරිතාලෙටත් දුවනව; ආයෙම ගෙදර ඇවිත් බතුයි අලයි උයල, ගුලි හදල අපිට කවල, ආයෙම ඇදගෙන ඉස්පිරිතාලෙ දිව්ව මට මතකයි.
කොහොමත් ඒ දවස්වල අප්පච්චි එහෙම බත්ගුලි හදල කවනවට අපි හරි කැමතියි. අපි කුරුල්ලො වෙලා, වටේ පියඹ පියඹ ඉන්නව. අප්පච්චි කුරුල්ලන්ට බත්ගුලි කවන්න කතා කරහම ළඟට ගිහින් කාල එනව. හරි මෝඩයි.
ඒ දවස්වල මට කවන්න අමාරු හින්ද, බත්මුල් ඔතාගෙන, පේරාදෙණියෙ මල්වත්තට හරි නුවර ළමා උයනට හරි එක්ක යනව. නුවර ගිහින් බස් එකෙන් බැස්ස ගමන් මං අහනව "දැං කමුද?" කියල.
කැවිල්ල වගේම තමා අප්පච්චිගෙ තෙල් ගෑමත්. රෑට අපේ ඔලුවෙ තෙල් ගානව. තෙල් ගොඩක් අරගෙන, ඔලුවට දාල අත ගාල, තලල එක වැඩයි. හරි සනීපයි. පොඩි කාලෙ ආසාවෙන් තෙල් ගාව ගත්තට, පස්සෙ අපි තෙල් බේරි බේරි ඉන්න අකමැති වෙලා, තනියෙන් තෙල් චුට්ටක් ගාගන්න පටන් ගත්ත.
අප්පච්චි කැමති ගෙදර ඉව්ව කෑම කන්න. විශේෂයෙන් බත්. අපි ගෙදරින් පිට ගිහින් ඉන්නකොට, අපි කෑවෙ මොනවද කියන එක අප්පච්චිට හරි වැදගත්. මම ඒ දවස්වල කැමතිත් නෑ ගෙදරට කෝල් කර වෙලාවට, අප්පච්චි උත්තර දෙනවට. එතකොට මම අහන්නෙ "කෝ අම්ම?" කියල. "ඇයි මගෙත් එක්ක කතා කරන්න බැරිද?" කියල අප්පච්චි අහනව. අම්ම මොකක් හරි වැඩක්නම් ඒ එනකං අප්පච්චි එක්ක කතා කරන්න වෙනව.
"මොනවද කෑවෙ?" අප්පච්චි අහනව.
මම ආස ඔය පැටිස් රෝල්ස් වගෙ ඒවට. තුන්වේලටම කන්නෙ ඒව. ගෙදර කෑමක් හදාගත්තොත්, ඒ බිත්තරයක් තම්බල, බටර් ගාගන පාන් කන්න වගෙ තමා.
අප්පච්චිට ඕක කිව්වහම හරි යන්නෙ නෑ.
"අය්යෝ ළමයො, බත් එකක් ගෙනත් කන්ඩ එපෑ." කියනව.
"අප්පච්චි කැමති වුණාට මම බත් කන්ඩ ආස නෑ." කියල මම රන්ඩු කරනව.
පස්සෙ පස්සෙ මම හිතුව මෙහෙම රන්ඩු කරන එක හරි නෑ කියල. නිකං මොකටද අප්පච්චිගෙ හිත නරක් කරන්නෙ කියල, මං අප්පච්චි කෑම ගැන ඇහුවහම බොරු කිව්ව.
"මොනවද කෑවෙ?"
"බත්!"
"මොනවත් එක්කද?"
ඉතින් මං හිර වෙනවා. එහෙම එකකට උත්තර දෙන්න ප්ලෑන් කරල තිබ්බෙ නෑ. මට යකා වැහිල ආයෙම අප්පච්චි එක්ක රන්ඩු කරනව.
එහෙම නැත්තං ඉතිරි කිරිල්ල ගැන; නැත්තං ගෙදර එන එක ගැන; ගෙදර ඇවිල්ල ඒගොල්ලො එක්ක කතා කර කර ඉන්නෙ නැතුව නිදියන එක ගැන...
මට රන්ඩු කරන්ඩ හේතු ගොඩයි.
එහෙම නැත්තං ගෙදර ඇවිල්ල ආපහු යන එක ගැන. ගිහින්, ගිය වෙලාවට ආපහු කෝල් කරන්ඩ ඕන.
"ඒ වෙලාවට අප්පච්චිලා නිදි." මං කියනව.
"ඒ වුණාට කෝල් කරන්ඩ." අප්පච්චි කියනව. මං කතා නොකළොත් අප්පච්චි කතා කරල, කීයටද ආවෙ කියල අහනව.
යන එන ගමන් මග තැන් තැන්වල නවතිනවට අප්පච්චි කැමති නෑ.
"කෑගල්ලෙ පොත් සේල් එකක් තිබුණ. මම කොළඹ යන ගමන් ඒකට යනව." දවසක් මං කිව්ව.
"අතන මෙතන නතර වෙන්නෙ නැතුව යන ගමන දිගටම යන්ඩ." අප්පච්චි කිව්ව.
ඒව එච්චර වැදගත් දේවල් කියල මං නොහිතුවට, මම ගියෙ කීයටද, ගමනට පැය කීයක් ගියාද කියන එක සටහන් කරල තියාගන්ඩ තරම් වැදගත් දේවල් කියල අප්පච්චි හිතල තියනව.
අප්පච්චි බොහොම අරපරිස්සම්. බොහොම වගකීමෙන් වැඩ. ඉතුරු කරන එක, ඉතුරු කරපු දෙයක් ආයෝජනය කරන එක ගැන තිබුණ උනන්දුව, දැනීම අපිට ලොකු ආරක්ෂාවක්, හය්යක් වුණා. ලේසි නෑනෙ, නාස්තිකාරයො හයදෙනෙක් විතර එක්ක!
එක සැරයක් අපේ ගෙදර වහළෙ පරෙය්යෙක් ආවා පදිංචියට. අප්පච්චි මේකට කැමති වුණේ නෑ. ඒ වෙද්දි සැරයක් අය්යලගෙ ඉස්කෝලෙ සති ගානක් වහල තියන්නත් වෙලා තිබ්බ පරෙයි මැක්කො කියල. ඉතින් එහෙම කරදරයක් වෙයි කියල අප්පච්චි අකමැති වුණා. අකමැති වෙලා, ඉණමගක් තියල නැග්ග උඩට පරෙය්යව බය කරල එළවන්න. පරෙය්යා බය වුණේ නෑ. අප්පච්චි පරෙය්යව බොහොම ආදරෙන් වඩාගෙන, කට උල් කරල, හුරතල් කරල, අලුත උපන් බබෙක් වගෙ පරෙස්සමට ආපහු තියල, පාඩුවෙ බැස්ස!
පත්තර කියවිල්ල. අප්පච්චි පත්තර කියවන්න ආසයි. ඉරිදට තියන සේරම සිංහල, ඉංග්රීසි පත්තර අරං එනව. ඒවගෙ පිටු කඩනවට කැමති නෑ. පත්තරේ සම්පූර්ණයෙන් තියෙන්ඩ ඕන. ඉතින් අපිත් එක්ක ගෝරි.
පොඩි කාලෙ අපි හවසට කාඩ් ගහනව; නැත්තම් කැරම්; නැත්තම් චෙස්. අප්පච්චි අපිට නොදැනෙන්න හොර කරනව. එක දවසක් පොඩ්ඩක් එහා මෙහා වෙලා, බිෂොප්ලා දෙන්නම සුදු කොටුවල! හිනා කෝටියයි. කාඩ් ගහන්නනම් අප්පච්චිට හොඳටම පුළුවන්. මට කොහෙත්ම මතක හිටින්නෙ නෑ කලින් අත්වල ගිය කොළ මොනවද වගෙ ඒව. අප්පච්චි ඒව හොඳට හිතල තමා සෙල්ලම් කරන්නෙ.
ළමයින්ට දෙමවුපියො එක ගානට ආදරෙයි කියන එක බොරුවක්. අප්පච්චි ඒ දවස්වල වැඩියෙන්ම ආදරේ අක්කට. ඒක අපි හැමෝම දැනං හිටිය. අක්කත් අප්පච්චි වගේමයි. දැන් වුණත් අපි කියන්නෙ අප්පච්චිගෙ දුව කියල.
දුව වගේම ගෙදර ඇති කරපු සත්තුන්ගෙනුත් සමහරු ගැන එහෙම වැඩි ආදරයක් අප්පච්චිට තිබුණ. එක සැරයක් අපේ ගෙදර පූසො හය දෙනෙක් හිටිය කාලයක් තිබුණ. ඔය අතරින් අප්පච්චි වැඩියෙන් ආදරේ ලස්සන නිල් හුරු අළු පැහැයක් එක්ක පපුවයි මේසුයි සුදු පාට, බූෂි නැට්ටක් තියන, "අලුවා" කියන පූසට.
එක දවසක් අප්පච්චි ගෙදර ඉන්න සත්තු වැඩියි කියල ලොකු චෝදනාවක්. අලුවත් ඒ අහළම ඉන්නව. අපි කැමති ඕන තරම් සත්තු ඉන්නවට. අප්පච්චි කියනව, "එක ගෙදරකට එක බල්ලෙකුයි, එක පූසෙකුයි විතරක් හිටියහම ඇති. නේද, අලුව?" කියල අලුවගෙන් අහනව! ගෙදර ඉන්න ඕන "එක පූස" අප්පච්චි කැමති එකා!!
ඉස්සර අප්පච්චි ධර්මය ගැන උනන්දුවක් තිබ්බෙ නෑ. වැරදි දේවල් නොකර හිටියහම ඇති කියන හිතුවිල්ලෙ. ඒත් පස්සෙ පස්සෙ ඒ ගැන අපිට වඩා උනන්දු වුණා. අවුරුදු කාලෙට මුලදි මුලදි වර්ජන පටන් ගත්තෙ අපි. එක්කො නැකත් කියන්නෙ මිත්යාදෘෂ්ටි කියල; එහෙමත් නැත්තං පාන්දර තියන නැකත්වලට නැගිටින්න තියන කම්මැළිකමට; නොනගතේ දිග වැඩි වුණහම බඩගින්නට එහෙම. පස්සෙ අප්පච්චිලාම අවුරුදු වර්ජනය කරන්න ගත්ත. ඒ වෙද්දි මම නිකං අවුරුද්දට ආස වෙන කාලෙ, කට්ටිය එකතු වෙන අවස්ථාව හින්ද. කොහොම හරි ගිය අවුරුද්දෙ ගෙදර ගිහින් කැරකි කැරකි හිටියට කිරිබත් හම්බුණෙත් නෑ.
මේ සැරේ මෙහෙ වටේටම අවුරුදු තියනව වගේ. රතිඤ්ඤා ඇහෙනව. ග්රවුන්ඩ් එකේ අවුරුදු උත්සවයකුත් තිබුණ.
ඒ වුණාට කොහෝ අඬන්නෙ නෑ.
බින්දිගෙ අප්පච්චි වගේම, අපේ අප්පච්චිත් රත්නපුර පළාතෙ. ඉස්කෝලෙ ගිහින් තියෙන්නෙ වයස තුනහමාරෙන්. ශිෂ්යත්වෙ සමත් වුණාට පස්සෙ, සීවලියෙ නේවාසික වෙලා. උසස් පෙලට ලියල එන ගමන්, රැකියා සම්මුඛ පරීක්ෂණේට ගිහින් තියෙන්නෙ. ඒ රස්සාව හම්බුණ හින්දා, කෙළින්ම වැඩට ගියා මිස, උසස් පෙල ප්රතිඵලවත් බලන්න ගිහින් නෑ.
රස්සාව හම්බුණේ මහනුවරට. අම්මව හම්බුණේ ඒ හින්ද. අර්බුදකාරී වාතාවරණයක් තිබ්බ හින්ද, නෑ ගමන් ඒ හැටි කෙරුණෙ නෑ.
මට හිතෙන්නෙ, අප්පච්චි තමයි ගෙදර සාම්ප්රදායික චරිතෙ. අම්මට පස්සෙ පස්සෙ ඒ ගති ආරෝපණය වෙන්න ඇති.
අපි පොඩි කාලෙදි අප්පච්චි අවුරුද්ද ගැන උනන්දුයි. නැකත් අනුව ඒ ඒ කටයුතු කරන්න මූලික වෙන්නෙ අප්පච්චි. නොනගතේට අපි හොරෙන් කෑව. නැකතට පත්තු කරන්න බිම ලිපක් හදන්න ඕන. ඕකට ගන්න වෙනම රවුම් ටකරමක් තිබ්බ. ඒව ගෙනල්ල හරි ගස්සන්නෙ අප්පච්චි. කන නැකතට කන්න බලං හිටියට, ඉස්සෙල්ලම වැඩ අල්ලන්න ඕන. අපිට වැඩ අල්ලන්න තිබුණෙ පාඩම් පොතක් කියෝලා. අපි ඒව කියවන අතරෙ අම්මයි අප්පච්චියි ගිහින් කිරි ගස්වලට කොටල, ලිඳ එක්ක ගනුදෙනු කරල ආව වෙන්න ඕන.
අවුරුදු මේසෙට හුඟක් වෙලාවට ගෙදරම කෙසෙල් කැනක් තිබුණා. අප්පච්චි වගාවට උනන්දුයි. වත්තෙ එළවළු පලතුරු වර්ග, පලා වර්ග, අල වර්ග වගේම නා නා ප්රකාර කෙසෙල් වර්ග වැව්ව.
නැව් කෙහෙල් කියන පුංචි ගස් ජාතිය මම දැක්කෙ අපේ වත්තෙ විතරමයි.
කෙසෙල් කැන කපලා ඉදවන්න, පොළොවෙ වලක් හාරලා, ඒක ලෑලිවලින් වට කරලා, පුංචි කවුළුවක් හදන්න ඕන දුම් ගහන්න. ඒ සේරම කරාට අප්පච්චිගෙ හිතේ තියනව, අප්පච්චි කැන තිබ්බොත්, ඒක ඉදෙන්නෙ නෑ කියල. ඒ වැඩේට අල්ලගන්නෙ අය්යව.
ඒ දවස්වල ගෙදර හැම වැඩක්ම වගෙ කරගත්තෙ අපිමයි. ගෙදර සායම් ගාන එක පවා අපිම කර ගත්ත. ළමයි තම තමන්ගෙ කාමර සායම් ගාගන්න ඕන. පස්සෙ පස්සෙ අපි වැඩේ කර ඇරිය. අප්පච්චි අන්තිමට එහෙම සායම් ගෑවෙ අනූ හයේදි විතර. ඊට පස්සෙ අප්පච්චිට පපුවෙ අමාරුව ආවා. අපි හිතුවෙ සායම් ගෑව මහන්සියට කියල. පස්සෙ දැන ගත්තෙ ඊට වඩා තත්වෙ බරපතල බව.
අපි පොඩි කාලෙ අප්පච්චි අපිට කතන්දර කියනව නින්ද යනකං. හැමදාම අපි අහන්න ආස සීගිරි සිංඤොගෙ කතා. ඒව අප්පච්චි ගොතල කියන කතා. සීගිරි සිංඤො කියන්නෙ, කරත්තෙක නැගල දුර ගමන් යන කෙනෙක් කියල විතරයි මට මතක. වෙන කිසිම කතාවක් මතක නෑ. ඒත් තාමත් සීගිරි සිංඤො කියන චරිතෙට අපි සේරම ආදරෙයි.
අප්පච්චිට මාරු වීම් හම්බෙනකොට, අපිත් ඉබේම මාරු වුණා. නොච්චියාගම, අප්පච්චිගෙ කාර්යාලෙ උඩ තට්ටුවෙ අපි පදිංචි වෙලා හිටියෙ. පෙළට ඇඳන් තියල, අපි සේරම එකට නිදියන්නෙ. ඒ දවස්වල රෑට මම ඇඳ තෙමනව. උදේට මමම නැගිටල ඇඳ යට පරීක්ෂා කරල බලනව ඊයෙ රෑත් වැඩේ වෙලාද කියල. එක දවසක් බලද්දි, දිය දහරාව ගලා ගොස් රැඳී තිබුණෙ අප්පච්චි නිදියං හිටිය තැන. මම වහාම පල්ලෙහ අප්පච්චිගෙ කාර්යාලෙට දුවල ගිහින්, හැමෝටම ඇහෙන්න නිවේදනය කළා, "ඔන්න ඊයෙ රෑනං චූ කරල තියෙන්නෙ අප්පච්චි" කියල.
එහෙ ඉද්දි දවසක් මට උණ හැදිලා හොඳටම අමාරු වුණා. වලිප්පුව හැදිලා, සිහිය නැති වෙලා. බෙහෙත් ගන්න යන්න ඕන අනුරාධපුරේට. රෑ මැද, අප්පච්චි මාව කරේ තියාගෙන පයින්ම අනුරාධපුරේට අරන් ගියා. මට මගදි සිහිය ආවා. අප්පච්චිගෙ උරහිසේ මම ඔලුව තියාගන ඉද්දි, අහසෙ හඳත් අපිට පිටිපස්සෙන් ඉස්පිරිතාලෙ ආව හැටි මට තාම මතකයි.
අපේ නැති වුණු මල්ලිවත් එහෙම අරන් යන්න ඇත්තෙ. ඉස්පිරිතාලෙට යද්දි එයා නැති වෙලා. පස්සෙ අපි අනුරාධපුරේ යන වාරවල, ඒ මල්ලි වළලපු තැන පළු ගහ බලන්නත් යනවා.
පස්සෙ අපි ආපහු නුවර ආවා.
කොහේ හිටියත්, අප්පච්චි හැමදාම ගෙදර ආවා. නෑවිත් හිටියනම් ඒ බැරිම දුරකනම් විතරයි. අම්පාරෙ වැඩ කරද්දිත්, සතිය මැද දවසක් ඇවිත් ගියා. හැත්තැ ගණන්වල ජේවීපී කාලෙ, කොයි පැත්තෙන් මැරුම් කන්න වෙයිද නොදැනත් කොහොම හරි ගෙදර ඇවිත් තියෙනව.
එහෙම එක සැරේක, අප්පච්චි වැඩ කරල තියෙන්නෙ හඟුරන්කෙත. හදිසියෙ ඇඳිරි නීතිය දැම්මහම, ගෙදර එන්න විදිහක් නැතුව ඩිපෝවට ගිහින් බස් එකක් ඉල්ලල තියනව කට්ටියම. ඩ්රයිවර් කෙනෙක් කැමති කරවගන්නවනම් බස් එකක් දෙන්නම් කියල ඩිපෝවෙ ලොක්ක කිව්වලු. එක ඩ්රයිවර් කෙනෙක් කැමති වෙලා.
ඒ මනුස්සය බස් එකට නගිනකොට ඇඳිරි නීතිය පටන් ගන්න පැයයිලු. "මහත්තයල, හෙමින් ගියොත් වෙඩි කාල මැරෙන්න වෙනව; ඒ හින්ද වේගෙන් යමු; හොඳට අල්ලගන්න." කියල, විනාඩි විස්සෙන් හඟුරන්කෙත ඉඳන් නුවරට ආවලු.
හරියට පාරවල්වත් නැති කාලෙ.
ආයෙ සැරයක් ගම්පොළද කොහෙද වැඩ කරන කාලෙ, ගං වතුරක් ඇවිත්. ගං වතුරට යට වුණු රේල් පාරක, ඉණ හරියට විතර වතුර තියෙද්දි, රෑ කලුවරේ, පීලි තියන තැන් කකුලෙන් බල බල තමා ඇවිත් තියෙන්නෙ.
මම ශිෂ්යත්වෙ පාස් වුණහම, අප්පච්චි මාව එක්ක ගියා තෑග්ගක් අරන් දෙන්න කියල. නුවර සීවලී එකට. එතන තිබුණ එක එක විදිහෙ පැන්සල් පෙට්ටි. ස්පේස් ෂිප් එකක රූපයක් තිබුණ නිල් පාට පෙට්ටියකුත් තිබුණ. අප්පච්චි මගෙන් ඇහුව "ස්පේස් ෂිප් එක අරන් දෙන්නද?" කියල.
මගෙ හිතේ තිබ්බෙ ඕගන් එකක්. මම සාමාන්යයෙන් එහෙම අහවල් දේ ඕන කියල ඉල්ලන ළමයෙක් නෙවෙයි. ඒ හින්ද සද්ද නැතුව ඒක අරන් ආව. ඒත් ගෙදර ඇවිත් මට ඉවසගන්න බැරිම තැන, හීන් සීරුවෙ අම්මට කාරණාව කිව්ව. ඊට පස්සෙ අප්පච්චි ආයෙම මාව එක්ක ගිහින් ඕගන් එකකුත් අරන් දුන්න.
ඊට පස්සෙ තිබ්බ විභාගවලටනං මුකුත් හම්බුණ මතකයක් නෑ!
අප්පච්චි ගමන් බිමන් යන්න හරිම ආසයි. අවුරුද්දකට සැරයක් අනුරාධපුරේ යනවමයි. ගමන් බිමන් කිව්වට, හුඟක්ම ආස වන්දනා ගමන් යන්න. අප්පච්චිගෙ රස්සාව හින්ද, රට පුරාම යන්න හම්බුණා. ඒ ගිහාම දැන ගත්ත තැන්වලට, පස්සෙ අපිවත් එක්ක ගියා. ඒත් වන්දනා ගමනක් නොවෙන තැනකට යන පුරුද්දක් තිබ්බෙ නෑ. දෙහිඅත්තකණ්ඩිය, අම්පාර වගෙ පළාත් බලන්නනම් ගියා. නුවර එළිය, හලාවත වෙරළ වගෙ තැන් බලන්න එක්ක යන්න කියල අපිට කැරලි ගහන්න සිද්ද වුණා. නුවර එළියෙ ගියා, ආව! එහෙ අප්පච්චිට බලන්න දෙයක් තිබ්බෙ නෑ! ඒ වුණාට පස්සෙ කාලෙක, මම බලහත්කාරෙන් අප්පච්චිව හෝට්න් තැන්න එහෙම බලන්න එක්ක ගියා. පස්සෙ ගොඩක් ලෙඩ වෙලා ඉද්දිත් එහෙම ගමන් ගියා. අප්පච්චි ගමන් යන්න ආසයි. සැරයක් එහෙම කොහෙ හරි ගියාට පස්සෙ, මට මතක විදිහට මැදිරිගිරියෙද කොහෙද, ඊට පස්සෙ සති අන්තෙ ගෙදර දානයක් තිබ්බ. ඕකට එන්න බෑ කියල මම වාර්තා කළහම අප්පච්චි කිව්ව, " දානෙට ආවෙ නැතුවට කමක් නෑ, ආයෙත් දවසක නිවාඩු දාල එන්න ට්රිප් එකක් යන්න" කියල.
අප්පච්චිට හරි අපූරු මතකයක් තිබ්බා. විශ්රාම ගිහින් ඉද්දිත් කාර්යාලෙන් කතා කළ අවස්ථා තිබුණා, අවුරුදු විසිතිස් ගානකට උඩදි වෙච්ච සිද්ධිවලට අදාල ගිණුම් අංක අහන්න! ඒගොල්ලන්ට එහෙ වාර්තා අවුස්සලාවත් හොයා ගන්න නැහැ. අප්පච්චිට මතකයි.
අප්පච්චිට උයන්නත් පුළුවන්, මට වගේ. අම්ම කැමති නෑ කුස්සිය හැඩි කරනව කියල. අම්ම මල්ලි හම්බෙන්න ඉස්පිරිතාලෙ ඉද්දි, අප්පච්චි අපි තුන්දෙනාවත් ඇදගෙන ඉස්පිරිතාලෙටත් දුවනව; ආයෙම ගෙදර ඇවිත් බතුයි අලයි උයල, ගුලි හදල අපිට කවල, ආයෙම ඇදගෙන ඉස්පිරිතාලෙ දිව්ව මට මතකයි.
කොහොමත් ඒ දවස්වල අප්පච්චි එහෙම බත්ගුලි හදල කවනවට අපි හරි කැමතියි. අපි කුරුල්ලො වෙලා, වටේ පියඹ පියඹ ඉන්නව. අප්පච්චි කුරුල්ලන්ට බත්ගුලි කවන්න කතා කරහම ළඟට ගිහින් කාල එනව. හරි මෝඩයි.
ඒ දවස්වල මට කවන්න අමාරු හින්ද, බත්මුල් ඔතාගෙන, පේරාදෙණියෙ මල්වත්තට හරි නුවර ළමා උයනට හරි එක්ක යනව. නුවර ගිහින් බස් එකෙන් බැස්ස ගමන් මං අහනව "දැං කමුද?" කියල.
කැවිල්ල වගේම තමා අප්පච්චිගෙ තෙල් ගෑමත්. රෑට අපේ ඔලුවෙ තෙල් ගානව. තෙල් ගොඩක් අරගෙන, ඔලුවට දාල අත ගාල, තලල එක වැඩයි. හරි සනීපයි. පොඩි කාලෙ ආසාවෙන් තෙල් ගාව ගත්තට, පස්සෙ අපි තෙල් බේරි බේරි ඉන්න අකමැති වෙලා, තනියෙන් තෙල් චුට්ටක් ගාගන්න පටන් ගත්ත.
අප්පච්චි කැමති ගෙදර ඉව්ව කෑම කන්න. විශේෂයෙන් බත්. අපි ගෙදරින් පිට ගිහින් ඉන්නකොට, අපි කෑවෙ මොනවද කියන එක අප්පච්චිට හරි වැදගත්. මම ඒ දවස්වල කැමතිත් නෑ ගෙදරට කෝල් කර වෙලාවට, අප්පච්චි උත්තර දෙනවට. එතකොට මම අහන්නෙ "කෝ අම්ම?" කියල. "ඇයි මගෙත් එක්ක කතා කරන්න බැරිද?" කියල අප්පච්චි අහනව. අම්ම මොකක් හරි වැඩක්නම් ඒ එනකං අප්පච්චි එක්ක කතා කරන්න වෙනව.
"මොනවද කෑවෙ?" අප්පච්චි අහනව.
මම ආස ඔය පැටිස් රෝල්ස් වගෙ ඒවට. තුන්වේලටම කන්නෙ ඒව. ගෙදර කෑමක් හදාගත්තොත්, ඒ බිත්තරයක් තම්බල, බටර් ගාගන පාන් කන්න වගෙ තමා.
අප්පච්චිට ඕක කිව්වහම හරි යන්නෙ නෑ.
"අය්යෝ ළමයො, බත් එකක් ගෙනත් කන්ඩ එපෑ." කියනව.
"අප්පච්චි කැමති වුණාට මම බත් කන්ඩ ආස නෑ." කියල මම රන්ඩු කරනව.
පස්සෙ පස්සෙ මම හිතුව මෙහෙම රන්ඩු කරන එක හරි නෑ කියල. නිකං මොකටද අප්පච්චිගෙ හිත නරක් කරන්නෙ කියල, මං අප්පච්චි කෑම ගැන ඇහුවහම බොරු කිව්ව.
"මොනවද කෑවෙ?"
"බත්!"
"මොනවත් එක්කද?"
ඉතින් මං හිර වෙනවා. එහෙම එකකට උත්තර දෙන්න ප්ලෑන් කරල තිබ්බෙ නෑ. මට යකා වැහිල ආයෙම අප්පච්චි එක්ක රන්ඩු කරනව.
එහෙම නැත්තං ඉතිරි කිරිල්ල ගැන; නැත්තං ගෙදර එන එක ගැන; ගෙදර ඇවිල්ල ඒගොල්ලො එක්ක කතා කර කර ඉන්නෙ නැතුව නිදියන එක ගැන...
මට රන්ඩු කරන්ඩ හේතු ගොඩයි.
එහෙම නැත්තං ගෙදර ඇවිල්ල ආපහු යන එක ගැන. ගිහින්, ගිය වෙලාවට ආපහු කෝල් කරන්ඩ ඕන.
"ඒ වෙලාවට අප්පච්චිලා නිදි." මං කියනව.
"ඒ වුණාට කෝල් කරන්ඩ." අප්පච්චි කියනව. මං කතා නොකළොත් අප්පච්චි කතා කරල, කීයටද ආවෙ කියල අහනව.
යන එන ගමන් මග තැන් තැන්වල නවතිනවට අප්පච්චි කැමති නෑ.
"කෑගල්ලෙ පොත් සේල් එකක් තිබුණ. මම කොළඹ යන ගමන් ඒකට යනව." දවසක් මං කිව්ව.
"අතන මෙතන නතර වෙන්නෙ නැතුව යන ගමන දිගටම යන්ඩ." අප්පච්චි කිව්ව.
ඒව එච්චර වැදගත් දේවල් කියල මං නොහිතුවට, මම ගියෙ කීයටද, ගමනට පැය කීයක් ගියාද කියන එක සටහන් කරල තියාගන්ඩ තරම් වැදගත් දේවල් කියල අප්පච්චි හිතල තියනව.
අප්පච්චි බොහොම අරපරිස්සම්. බොහොම වගකීමෙන් වැඩ. ඉතුරු කරන එක, ඉතුරු කරපු දෙයක් ආයෝජනය කරන එක ගැන තිබුණ උනන්දුව, දැනීම අපිට ලොකු ආරක්ෂාවක්, හය්යක් වුණා. ලේසි නෑනෙ, නාස්තිකාරයො හයදෙනෙක් විතර එක්ක!
එක සැරයක් අපේ ගෙදර වහළෙ පරෙය්යෙක් ආවා පදිංචියට. අප්පච්චි මේකට කැමති වුණේ නෑ. ඒ වෙද්දි සැරයක් අය්යලගෙ ඉස්කෝලෙ සති ගානක් වහල තියන්නත් වෙලා තිබ්බ පරෙයි මැක්කො කියල. ඉතින් එහෙම කරදරයක් වෙයි කියල අප්පච්චි අකමැති වුණා. අකමැති වෙලා, ඉණමගක් තියල නැග්ග උඩට පරෙය්යව බය කරල එළවන්න. පරෙය්යා බය වුණේ නෑ. අප්පච්චි පරෙය්යව බොහොම ආදරෙන් වඩාගෙන, කට උල් කරල, හුරතල් කරල, අලුත උපන් බබෙක් වගෙ පරෙස්සමට ආපහු තියල, පාඩුවෙ බැස්ස!
පත්තර කියවිල්ල. අප්පච්චි පත්තර කියවන්න ආසයි. ඉරිදට තියන සේරම සිංහල, ඉංග්රීසි පත්තර අරං එනව. ඒවගෙ පිටු කඩනවට කැමති නෑ. පත්තරේ සම්පූර්ණයෙන් තියෙන්ඩ ඕන. ඉතින් අපිත් එක්ක ගෝරි.
පොඩි කාලෙ අපි හවසට කාඩ් ගහනව; නැත්තම් කැරම්; නැත්තම් චෙස්. අප්පච්චි අපිට නොදැනෙන්න හොර කරනව. එක දවසක් පොඩ්ඩක් එහා මෙහා වෙලා, බිෂොප්ලා දෙන්නම සුදු කොටුවල! හිනා කෝටියයි. කාඩ් ගහන්නනම් අප්පච්චිට හොඳටම පුළුවන්. මට කොහෙත්ම මතක හිටින්නෙ නෑ කලින් අත්වල ගිය කොළ මොනවද වගෙ ඒව. අප්පච්චි ඒව හොඳට හිතල තමා සෙල්ලම් කරන්නෙ.
ළමයින්ට දෙමවුපියො එක ගානට ආදරෙයි කියන එක බොරුවක්. අප්පච්චි ඒ දවස්වල වැඩියෙන්ම ආදරේ අක්කට. ඒක අපි හැමෝම දැනං හිටිය. අක්කත් අප්පච්චි වගේමයි. දැන් වුණත් අපි කියන්නෙ අප්පච්චිගෙ දුව කියල.
දුව වගේම ගෙදර ඇති කරපු සත්තුන්ගෙනුත් සමහරු ගැන එහෙම වැඩි ආදරයක් අප්පච්චිට තිබුණ. එක සැරයක් අපේ ගෙදර පූසො හය දෙනෙක් හිටිය කාලයක් තිබුණ. ඔය අතරින් අප්පච්චි වැඩියෙන් ආදරේ ලස්සන නිල් හුරු අළු පැහැයක් එක්ක පපුවයි මේසුයි සුදු පාට, බූෂි නැට්ටක් තියන, "අලුවා" කියන පූසට.
එක දවසක් අප්පච්චි ගෙදර ඉන්න සත්තු වැඩියි කියල ලොකු චෝදනාවක්. අලුවත් ඒ අහළම ඉන්නව. අපි කැමති ඕන තරම් සත්තු ඉන්නවට. අප්පච්චි කියනව, "එක ගෙදරකට එක බල්ලෙකුයි, එක පූසෙකුයි විතරක් හිටියහම ඇති. නේද, අලුව?" කියල අලුවගෙන් අහනව! ගෙදර ඉන්න ඕන "එක පූස" අප්පච්චි කැමති එකා!!
ඉස්සර අප්පච්චි ධර්මය ගැන උනන්දුවක් තිබ්බෙ නෑ. වැරදි දේවල් නොකර හිටියහම ඇති කියන හිතුවිල්ලෙ. ඒත් පස්සෙ පස්සෙ ඒ ගැන අපිට වඩා උනන්දු වුණා. අවුරුදු කාලෙට මුලදි මුලදි වර්ජන පටන් ගත්තෙ අපි. එක්කො නැකත් කියන්නෙ මිත්යාදෘෂ්ටි කියල; එහෙමත් නැත්තං පාන්දර තියන නැකත්වලට නැගිටින්න තියන කම්මැළිකමට; නොනගතේ දිග වැඩි වුණහම බඩගින්නට එහෙම. පස්සෙ අප්පච්චිලාම අවුරුදු වර්ජනය කරන්න ගත්ත. ඒ වෙද්දි මම නිකං අවුරුද්දට ආස වෙන කාලෙ, කට්ටිය එකතු වෙන අවස්ථාව හින්ද. කොහොම හරි ගිය අවුරුද්දෙ ගෙදර ගිහින් කැරකි කැරකි හිටියට කිරිබත් හම්බුණෙත් නෑ.
මේ සැරේ මෙහෙ වටේටම අවුරුදු තියනව වගේ. රතිඤ්ඤා ඇහෙනව. ග්රවුන්ඩ් එකේ අවුරුදු උත්සවයකුත් තිබුණ.
ඒ වුණාට කොහෝ අඬන්නෙ නෑ.
Subscribe to:
Posts (Atom)