සර් ඉගෙන ගන්න කාලෙ විෂය ධාරා අඩුයි. ළමා රෝග විශේෂඥවරයෙක් වෙලා නවතින්න වුණේ ඒ නිසා. ළමා රෝහලේ වෛද්‍ය දැඩි සත්කාර ඒකකය භාර ගන්නෙ එහෙම. වාට්ටුවක වැඩ කරනවට වඩා බොහොම වෙනස්. ඊට වඩා ලොකු කැපවීමක් ඕන. වෙනස් විදිහෙ සෛද්ධාන්තික හා ප්‍රායෝගික දැනුමක් ඕන. සර් මූලිකව උපයෝගී කරගන්නෙ ළමා ජීවිත සුරැකීම පිළිබඳ හැදෑරූ පාඨමාලාවක්. ඊට අමතරව දැන සිටිය යුතු දේවල් නොයෙකුත් පාඨමාලාවන්ට, පුහුණු වැඩමුළුවලට සහභාගි වෙලා, පොත්පත් කියවලා ඉගෙනගන්නවා.
හැබැයි එතනින් නවතින්නෙ නෑ. සෞඛ්‍ය සේවා දියුණු රටවල වගේ මෙහෙත් දැඩි සත්කාර ඒකක පිළිබඳ විශේෂඥවරුන් සිටිය යුතුයි කියන අදහස ඇතුව, ඒ ගැන පාඨමාලා අරඹන්න, පුහුණු කරන්න පටන් ගන්නවා. ඒ අය සුදුසුකම් සපුරා ආවහම, බොහොම කැමැත්තෙන් තමන්ගෙ තැන වැඩ භාර දෙනවා.
දැඩිව ගිලන් වෙන දරුවෙක් බේර ගන්න, ඉපදෙනකොටම හුස්ම නොගෙන දැඩි අවදානම් තත්වෙක ඉන්න දරුවෙක් බේර ගන්න, විශේෂඥ වෛද්‍යවරු හිටියට මදි. මේ වගෙ අවස්ථාවලදි හැකි ඉක්මණින් ප්‍රතිකාර ලබා දීම අවශ්‍යයි. පිටරටවල මේ සඳහා තියෙන කෙටිකාලීන පාඨමාලා මෙරටට හඳුන්වා දීලා, නේවාසික වෛද්‍යවරුන්ගෙ පටන් විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන්ට යනකම් හැම මට්ටමක වෛද්‍යවරුන්වත්, මේ අංශවල සේවය කරන හෙද නිලධාරීන් හා වින්නඹු මාතාවන් ආදීනුත් පුහුණු කරන්න මහන්සි වෙන්නෙ අපේ සර්. රට පුරා ඉස්පිරිතාලවල ඇවිදිමින් ඒ ඒ පළාත්වල අයව පුහුණු කරනවා. මාසෙකට වතාවක්වත් කොළඹත් පාඨමාලාවක් පවත්වනවා. මේ එක් පාඨමාලාවකට විසි හතරදෙනෙක්වත් සහභාගි වෙනවා. අවුරුදු ගානක් තිස්සෙ, අඛණ්ඩව මේ පුහුණු කිරීම් කෙරෙනවා. අනික් පුහුණු කරුවන් වගේ නෙවෙයි, සර් මේ හැම එකකටම සහභාගි වෙනවා; මූලිකත්වය ගන්නවා.
මේ පාඨමාලා ඕස්ට්‍රේලියානු සංගමයකින් නිර්මිත ඒවා. නමුත් සර් ඒවයෙ අඩංගු නොවන, ශ්‍රී ලංකාවට වැදගත් වෙන ඩෙංගු වගෙ රෝග ගැනත් අපේ පාඨමාලාවට එකතු කරනවා. ඒ දේවලට සහය වෙන්නෙ, සර්ගෙ ගෝලයෙක් මෙන්ම දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ දෙවෙනියා වෙන විශේෂඥ වෛද්‍ය නලින් කිතුල්වත්ත මහතා. හැමදාම දේශනයට නියමිත කාලය ඉක්මවා යනවා කට්ටිය ප්‍රශ්න අහ අහ ඉගෙන ගන්න නිසා. නමුත් අපේ රටේ ඩෙංගු මරණ වළක්වන්න මේ දේශන මාලාවත් බොහොම උපකාරි වුණා.
කලින් කිව්ව වගේ මේ පාඨමාලාවකට සහභාගි වෙන කීප දෙනා, තම තමන්ගෙ ආයතනවලට ගිහාම, ඉගෙන ගත්තු දේ ප්‍රායෝගිකව භාවිතා කරන අතරතුර, තමන් එක්ක වැඩ කරන අනෙක් අයටත් දැනුම බෙදා දෙන බවට විශ්වාස කෙරෙනවා. ඒ කාරණාව වඩාත් හොඳින් කෙරෙනු පිණිසත්, අපේ පාඨමාලාවල ඉගැන්වීම් ක්‍රියාවලිය හොඳින් කෙරෙනු පිණිසත් ඕස්ට්‍රේලියානු පුහුණුකරුවන්ගෙ මග පෙන්වීම අනුව පුහුණු කරුවන් පුහුණු කෙරෙන පාඨමාලා පැවැත්වීමටත් සර් පියවර ගන්නවා. ඒ හින්දම, දැන් පළාත් මට්ටමින් ඒ ප්‍රදේශයෙ ඉන්න පුහුණු කරුවන්ට එකතු වෙලා, මේ පාඨමාලා පැවැත්විය හැකි මට්ටමට ඇවිත්.
දැඩි සත්කාර හා හදිසි ප්‍රතිකාර පිළිබඳ සංගමය හා එක්ව වැඩ කරන සර්, එහි සභාපති ධුරයටත් පත්වෙනවා. හදිසි ප්‍රතිකාර පිළිබඳව, දැඩි සත්කාර ඒකක පිළිබඳව, රෝගීන් ප්‍රවාහනය පිළිබඳව, විෂ වලට ගොදුරු වූවන්ට ප්‍රතිකාර කිරීම පිළිබඳව වගේ නොයෙකුත් පාඨමාලා අපේ රටට හඳුන්වා දීමට මේ හරහා සර්ට පුළුවන් වෙනවා.
සර් ළමා රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකය පමණක් නොවෙයි, හදිසි ප්‍රතිකාර ඒකකයත් භාරව හිටියා. දැඩි සේ ගිලන්ව එන දරුවන් වාට්ටුවලට යැවීමට පෙර මූලික ප්‍රතිකාර කෙරෙන්නෙ මේ ඒකකයෙ. තැනක් විදිහට ඒකකයෙ පහසුකම් වැඩි දියුණු කරන්නත්, එතන සේවය කරන කාර්ය මණ්ඩලයට අවශ්‍ය පුහුණුව ලබා දීමටත් සර් කටයුතු කළා. මේ නිසා බේරුණු ළමා ජීවිත ගණන අති විශාලයි. දැඩි සත්කාර ඒකකයට දරුවන් ප්‍රවාහනය සඳහා ප්‍රවාහන වෛද්‍ය සේවයක් ඇරඹීමටත් සර් සැලසුම් කළා.
ආයතනය වඩාත් විධිමත් කළ හැක්කේ කෙසේද කියන එක ගැන හදාරන්නත් සර් අමතක කළේ නෑ. අපිට පුරවන්න කොළ මහ ගොඩක් තිබුණා! රෝගීන්ගෙ විස්තර පරිගණකගත කිරීමට නියමව තිබුණා. එමගින් රෝගී ප්‍රතිකාරයෙ වෙනස් විය යුතු තැන්, වැඩි දියුණු කළ යුතු තැන් හඳුන ගන්න පුළුවන් වුණා.
පශ්චාත් උපාධි පාඨමාලාවලට සහ එම විභාගවලටත් සර් සහභාගි වුණා. පාඨමාලාවෙ අන්තර්ගතය කෙසේ විය යුතුද, කොතන පුහුණු පැවැත්විය යුතුද වගෙ කාරණා ගැන සර් බොහොම මහන්සි වුණා. ශිෂ්‍යයන්ගෙ මතයත් විමසලා, වෙනත් රටවල පාඨමාලා අධ්‍යයනය කරලා, වෙන රටවල විශේෂඥවරුන් ගෙන්වලා ඔවුන්ගෙ දැනුමත් බෙදාදීලා, මේ පාඨමාලා සාර්ථක කරගන්න සර් වෙහෙසුණා.
ඔය ඉතින් පොදුවේ රට වෙනුවෙන් කෙරුණ කාරණා කීපයක්. පෞද්ගලික මට්ටමින් සර්ගෙ උදව් උපකාර ලද අය බොහොමයි.
ඉගෙනීම සඳහා උනන්දු කරවීම අතින් අම්මලා අප්පච්චිලාට වඩා ඉදිරියෙන්! බලෙන් ඇදල දාන්නෙ එක එක පාඨමාලාවලට. අපි අයදුම්පත්‍ර දාන්නෙත් "ඔන්න සර්නෙ කියන්නෙ දාන්න කියල, ඔන්න දැම්ම!" කියල. හම්බෙන දවසට සර් අහනව, "දැන් පාඩම් කරනවද? පොතේ අර කොටස් ටික තමා ගොඩක් වැදගත්; ඒ ටික බැලුවද? වාර්තා ලියලද? දැන්ම ලියන්න ගත්තොත් හොඳයි නේද? අහවලාට කියල දේශන කරවගත්තොත් හොඳයි නේද?..."
වතාවක් ඔහොම එකකට ඩිලන් අයදුම්පත්‍ර දාල. ඊට පස්සෙ ඔන්න නෑවිත් ඉන්නව.
සර් කෝල් කරල, කෝල් කරල බලහත්කාරෙන් ගෙන්න ගත්ත; උගන්නන්න ගිහාම එතනත් සර්. එදා රෑ නවතින්න ගිහාම හෝටලේට ගෙව්වෙත් සර්. පහුවදා විභාගෙ වෙලෙත් ඉඳල තියෙන්නෙ සර්. හවස ආපහු කොළඹ යන්න ටිකට් ගත්තෙත් සර්.
ඩිලන් සර්ට කියනවා: "සර් දැන් සේරම කරේ සර් හින්ද, වැඩේ සම්පූර්ණ වෙන්නනම් කෝස් ෆී එකත් සර්ම ගෙවන්න ඕන!"
ඇත්තටම නොයෙක් වෙලාවල, පාඨමාලා ගාස්තුත් අපට ගෙවන්න නැතුව සර්ම සකස් කරල දුන්නු අවස්ථා තියෙනවා. සමුගැනීමේ උත්සවයෙදි එක් විශේෂඥ වෛද්‍යවරයෙක් කිව් විදිහට, ඉගෙන ගන්න කාලෙදි ඔහුව එහෙම පාඨමාලාවකට එක්ක ගිහින්, සර් පාන්දරම ඇහැරවනවලු පාඩම් කරන්නත්!
අපේ අප්පච්චි ලෙඩ වුණු වෙලාවෙ මම ඉස්සෙල්ලම උපකාරයක් ඉල්ලුවෙ සර්ගෙන්. වරින් වර අවශ්‍ය හැම දෙයක්ම, වෙනත් විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන් එක්ක කතා කරල ඉටු කරලා දුන්නා විතරක් නෙවෙයි, මහ ගොඩක් වැඩ අස්සෙ මළ ගෙදරත් ආවා. සමහර දේවල්වලදි, මම සර්ගෙන් උපදෙස් අරගෙන, අප්පච්චි ළඟට යද්දි තත්වෙ වෙනස් වෙලා නිසා, සැලසුම් වෙනස් කරන්න වෙලා. සර් මා වෙනුවෙන් තවත් අයගෙන් උදව් එහෙමත් ඉල්ලලා. නමුත් එහෙම කියලා සර් අමනාප වුණේ නෑ. ඒ ඒ වෙලාවට ආයෙ අවශ්‍ය වෙන්නෙ මොකක්ද, ඒ දේට උදව් දුන්නා. සේරම ඉවර වෙලා මම දුක කියන්න ගිහාම මගෙ හැම ප්‍රශ්නෙකටම විසඳුම් දීලා මාව හරි පාරට දැම්මා. ඊට පස්සෙත් හම්බෙන හැම වාරෙකම හෙමින් අහනවා, "දැන් කොහොමද?" කියලා. සර්ගෙ පිහිටක් හොයන ඕන කෙනෙකුට එහෙමයි.
සර්ගෙ හොඳ ගතිගුණ නිසාම සර් කියන දෙයක් අනික් අයත් අහනවා. ඔය නොයෙක් පාඨමාලාවලට කට්ටිය කොහොම හරි නිවාඩු දාගෙන එන්නෙ, සර්ට බෑ කියන්න බැරි නිසා.
සර් හරි නිහතමානියි. අලුතින් ඉගෙනගන්න දෙයක් තියෙනවනම් බොහොම කැමැත්තෙන්, මහන්සි වෙලා ඉගෙනගන්නවා. වරක් සර්ම මූලිකත්වය අරගෙන, ලංකාවට හඳුන්වල දුන්න පාඨමාලාවක, ප්‍රායෝගික කොටසට සර් හිටිය කණ්ඩායමේ මමත් හිටියා. ඉගෙනීම පටන් ගන්න කලින් එකිනෙකා හඳුන්වලා දෙන්න ඕන. මොකද, අපේ පවතින දැනුම අනුව උගන්නන විදිහ වෙනස් වෙනවනෙ.
උගන්නන්න හිටිය ඕස්ට්‍රේලියානු වෛද්‍යවරයා තමන් කවුද, කොහෙද වැඩ කරන්නෙ, මොනවද සුදුසුකම් එහෙම කියල මුළින් කිව්ව. ඊලඟට අපේ කණ්ඩායමේ හිටි අනෙක් විශේෂඥ වෛද්‍යවරයා තමන් කවුද, කොහෙද වැඩ කරන්නෙ, මොන වගෙ විදිහටද මේ පාඨමාලාව තමන්ට වැදගත් වෙන්නෙ කියල කිව්ව. ඊලඟට මම. මම ඉතින් කිව්ව ළමා රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ ඉන්නවය, අරකද මේකද කියල. ඊලඟට අපේ සර්. සර් අපේ දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ සහ හදිසි ප්‍රතිකාර ඒකකයෙ ප්‍රධානියා; එතන හිටිය අනික් විශේෂඥ වෛද්‍යවරයගෙත්, මගෙත් ගුරුතුමා; පාඨමාලාව සංවිධානය කරන සංගමයෙ සභාපති; අප අතරින් වඩාත්ම අත්දැකීම් සහිත කෙනා. ඒ වුණාට සර් කිව්වෙ වචන පහයි:
"මමත් මෙයත් එක්ක වැඩ කරන්නෙ!"
සර් එහෙමයි.
අනික, ඕන කෙනෙකුට ඇහුම්කන් දෙනවා. අපිට මොකක් හරි වැඩක් පැවරුවහම, අපිත් ඉතින් ඕවගෙ තියෙන එක එක කාරණා ගැන අපේ විවේචන ඉදිරිපත් කරනව. පිළිගත යුතු දෙයක්නම් සර් පිළිගන්නව. නැත්නම් බොහොම ඉවසීමෙන් ඇයි ඒක එහෙම විය යුත්තෙ කියල පැහැදිලි කරනව. වෙලාවකට අපි ඊට එකඟ නොවී රන්ඩුත් කරනව. ඒත් සර් තරහ වෙන්නෙ නෑ; ළමයින්ගෙ රන්ඩු දිහා දෙමව්පියො බලනව වගෙ හිනා වෙලා නිකං ඉන්නව. දිග කාලයක් මිනිස්සු ආශ්‍රය කරල ලැබුණු පළපුරුද්දෙන්ද කොහෙද, සර්ට හොඳ අවබෝධයක් තියෙනව කාට කොයි වගේ වගකීමක්ද පවරන්න පුළුවන් කියල. සර් බොහොම හෙමින්, ඉවසීමෙන්, ඒ වැඩේට ඒ කෙනාව පුහුණු කරනවා.
සර් කිසි දේකට කලබල වෙන්නෙ නෑ. ඔය තරම් වගකීම් ගොඩක් ඔළුවෙ තිබ්බනම්, වෙන කෙනෙක්ට පිස්සු හැදෙයි; කාර්ය මණ්ඩලයට බනී. සර් එහෙම නෑ. ප්‍රශ්නයකදි, කාරණාව හොයා බලා, කළ යුතු දේ කරනවා.
වතාවක් කොළඹින් බැහැර ඉස්පිරිතාලෙක, ඕස්ට්‍රේලියානු වෛද්‍ය කණ්ඩායමකත් සහභාගිත්වය ඇතුව, පාඨමාලාවක් පැවැත්වුණා. තේ පානය සඳහා අවශ්‍ය ආහාර සැපයීම භාරව තිබුණෙ එහෙ කට්ටියකට. ඒ අය උයන මනුස්සයෙක් ගෙනත් ආහාර හදවන්නෙ, අවට ගන්න තැනක් නැති නිසා. මේ පාඨමාලා බොහොම තිතට, වෙලාවට කෙරෙන ඒවා. වෙලාව වෙනස් වෙන්න බෑ.
කොහොම හරි ඔන්න තේ වෙලාව ඔන්න මෙන්න කියලවත් කෑම ඇවිත් නෑ. අපේ කෙනෙක් කෑම හදන තැනටත් ගිහින්- ඒක ලෑස්ති වෙන්න තව හුඟක් වෙලා යන විදිහයි. පණස් දෙනෙකුට විතර කෑම එහෙම හදිසියෙ හොයාගන්නෙ කොහෙන්ද? ඒ අවට ඒ විදිහෙ ආපනශාලා තිබ්බෙ නෑ. නගරයට ගිහින් එන්න වෙලා යනවා. දැන් සමහරු කෑම හදන අයට බනිනව; සමහරු කෑම සපයන්න බාර ගත් අයට බනිනව. සේරම කලබල වෙලා.
අපේ සර් එහෙම කලබල වෙයිද? ඔන්න සර් අතුරුදහන් වුණා. තේ විවේකෙ ලැබෙනකොටම මෙන්න සර් එනවා හිනා වෙවී. අත් දෙකෙන් කඩදාසි මළු දෙකක් උස්සගෙන. සර් කොහෙ හරි පෙට්ටි කඩේකින් මසල වඩේ ගෙනත්!
ඒකකයෙ අනික් වැඩවලදි වුණත් සර් මුළු හදවතින්ම සහභාගි වුණා. ඔන්න සැරයක් පිරිතක් කියනවය කියලා හෙද සොහොයුරිය ඇවිත් කිව්වෙ මමත් ඉන්න තැන. මම ඉතින් ගත්තු කටටම, " අපොයි එහෙනම් එදා රෑට කනක් ඇහිල ඉන්න වෙන එකක් නෑ." කියල කිව්ව. සර් හිනා වුණා විතරයි. පිරිත් දවසෙ හිස මත තියාගෙන කරඬුව වඩම්මලා, මුළු රෑම වාඩි වෙලා පිරිත් අහලා, පාන්දර මූණ සෝදගෙන එන්න විතරක් පැයකට ගෙදර ගිහින් තිබුණා. ඒ ගියෙත්, ඒ අතරෙ කරඬුව ආයෙ වඩම්මන්න හරි මොකක් හරි වැඩක් ආවොත් ඒ වගකීම දෙවෙනි විශේෂඥ වෛද්‍යවරයට පවරලා. කොහොම හරි පුළුවන් ඉක්මණට ආපහු ආවා.
සර් එහෙමයි.
අර කතාවක් තියෙන්නෙ බුද්ධිමතුන්ගෙ මේසෙ අවුල්ය කියල. සර්ගෙ මේසෙත් එහෙම තමා. හෙද සොහොයුරිය වරින් වර ඕක අස් කරල දානවා. මං එහෙමනම් මගෙ මේසෙ වෙන කවුරුත් අස් කරොත් තරහ ගන්නවා, ඊට පස්සෙ බඩු හොයන්න නෑ කියල. සර් එහෙම නෑ. කොහොම හරි වතාවක් එහෙම මේසෙ අස් කරපු වෙලාවක, සිස්ටට හම්බෙලා අපි තුන් දෙනෙකුගෙ වැටුප් වැඩිවීම පිණිස සර් විසින් පිරවිය යුතු පෝරම තුනක්, මාස ගානක් පරක්කු වෙලා, අර කුණු ගොඩ අස්සෙ තිබිලා!
ගමන් බිමන් යන්නත් සර් කැමතියි. අනික් අයත් ඒවට ආස බව සර් දන්නවා. නොදන්න පළාතක පාඨමාලාවකට ගිහාම, සමහරවිට සර් පැය කීපෙක දේශන තමන් තනියම කරන්න භාරගෙන, අනික් අයට පළාතෙ පොඩ්ඩක් ඇවිදලා විනෝද වෙලා එන්න අවස්ථාව දීලා තියෙනවා.
වෙන මොනවත් වැඩක් යෙදිලා නැත්නම්, සර් පාසල් පටන් ගන්න වෙලාවට පාර අවහිර වෙන්න කලින්ම වැඩට එනවා. ඒකක කිහිපයක, සංගම් කීපයක, පාඨමාලා කීපයක වැඩවලට දවස පුරා වෙහෙසෙනවා. කිසිම කම්මැළිකමක්, එපා වීමක් නෑ. සර්ගෙ කාමරේ දින දර්ශනයෙ රතු පාටින් සලකුණු පිරිලා. කොටින්ම, සර් විශ්‍රාම ගන්න තිබ්බෙ විසි වෙනිදා වුණත්, ඒ දිනේ පහු වෙනකනුත් සර් එක දිගට වැඩ. ඒ හින්දා විශ්‍රාම ගන්න වෙලාවක් තිබ්බෙ නෑ. ඒ උත්සවේ තිබ්බෙ තිස් වෙනිදා!
ශ්‍රී ලාල් සර් ගුරුවරයෙක්; පියෙක්; මග පෙන්වන්නෙක්; මිත්‍රයෙක්; ආදර්ශය සපයන්නෙක්; නායකයෙක්. සර් කරපු තරම් වැඩ කරනව තියා කොහොම කරන්නද කියල හිතාගන්නවත් අපිට බෑ. යුග පුරුෂයො කියන්නෙ අපේ සර් වගෙ අයට වෙන්න ඕන. එහෙම කෙනෙක් යටතෙ වැඩ කරන්න, පුහුණු වෙන්න අපි වාසනාවන්ත වෙලා තියෙනවා.
