බුදිමත

අපට වාණිජ්‍යය ඉගැන්වීමට ආ ගුරුතුමිය මැණික් ව්‍යාපාරිකයකුගෙ සහකාරියක්. "බුදිමත" කියන වචනෙ අපට ඉගැන්වූයෙ ඇය.

අපේ වාණිජ්‍යය කාලඡේදය තිබුණෙ විවේක කාලයෙන් පස්සෙ. පන්තියට එන අපේ ගුරුතුමිය, "ළමයි, කාලා ඉවර වුණාට පස්සෙ දැනෙන නිදිමතට තමයි බුදිමත කියන්නෙ. ඕගොල්ලොත් ටිකක් නිදා ගන්න." කියා ගුරු මේසය මත ඉහ ගහගෙන නිදා ගත්තා.

අපෙත් ලොකු අකමැත්තක් තිබුණෙ නෑ වැඩේට. මොකද, ඉගැන්වීම යනුවෙන් ඇය අදහස් කළේ පාඩම් පොත කියවීම වූ අතර, පන්තියේ සිටි හතළිහක් පමණ වූ සිසුන් සඳහා මුද්‍රිත පෙළ පොත් තිබුණෙ අතළොස්සක්. ඒවත් වසර ගණනාවක් පාවිච්චි වුණු කිලිටි, ඉරුණු පොත්. කලින් වසර වලදිත් මේ වගේම පොත් කිහිපයක් තමයි පන්තියට ලැබිලා තියෙන්නෙ.
"පොත් නැහැ. ආවහම දෙන්නම්. එතකම් බෙදාගෙන පාවිච්චි කරන්න." එහෙමයි අපට කිව්වෙ.

ගුරුතුමියට බුදිමත වෙලා නිදිය ගත්තා. ළමයිනුත් සමහරවිට නිදිය ගත්තා. එහෙම නැත්නම් නිදා සිටින කොටි ඇහැරවගන්නෙ නැතුව පරිස්සමින් පන්තියෙන් පිට වෙලා පාසල් වත්ත දෙවනත් කළා.

එදා එක්කො නිවාඩු දිනයක්. එහෙමත් නැත්නම් සවස් කාලය. මම ඒ වෙලාවෙ පාසලේ හිටියෙ මොකක් නිසාද කියලා මට මතක නැහැ. රස්තියාදු වෙමින් හිටිය අපව අවේලාවෙ වීදි සංචාරය කරමින් සිටි අංශ භාර ගුරුතුමියකගෙ ඇසට හසු වුණා. ඇය අපව දක්කාගෙන ගියා අපේ සියවස් සැමරුම් ගොඩනැගිල්ලෙ හතරවැනි තට්ටුවට. එතන අපේ රැස්වීම් ශාලාව. වේදිකාව දෙපසින් අගුළු ලෑ කාමර දෙකක් තිබුණා. ගුරුතුමිය මේ කාමර විවෘත කළා.

කාමර පුරවා තිබුණෙ මුද්‍රිත පෙළ පොත්වලින්.

"මේවා කාර්යාලයට ගෙනියලා, එතැන තියෙන  ලොරියට පටවන්න." ගුරුතුමිය අපට විධානය කළා.
අවශ්‍ය තරමට වඩා ලැබුණු අමතර පොත්යයි සළකා වසර කිහිපයක් තිස්සේ ගබඩා කොට තබාගෙන, ආපසු දෙපාර්තමේන්තුවට යැවීමට නියමිතව තිබුණ මේ පොත් ගොඩ අස්සේ ඇති තරම් අළුත් වාණිජ්‍යය පොත් තිබුණා.
කවදාවත් පාවිච්චි නොකළ අළුත්ම අළුත් පොත්.

ගුරුතුමියට මේ බව දැන්වූවිට, මගේ පන්තියට අවශ්‍ය තරම් වාණිජ්‍යය පොත් වෙන් කර ගැනීමට ඇගේ අවසරය ලැබුණා.

බුදිමත විෂය සඳහා අපට පෙළපොත් හම්බුණේ එහෙමයි. අහම්බෙන්...