කුමාර

කුමාර. මට මතක විදිහට, ඒක තමයි නම.

කුමාරව හම්බුණේ කේ. ජයතිලකයන්ගෙ කතන්දර පොතින්. ඔව්, ඒ කතන්දර පොතේ නම "කතන්දර පොත".

කුමාරගෙ තාත්තා වඩුවෙක්. අම්මා පැදුරු වියන්නියක්. තමන් විඳින දුකින් දරුවටවත් ගොඩ එන්නට හිතාගෙන, ඔවුන් කුමාරව ගුරුතුමා ගාවට යවනවා.
කුමාර දක්ෂ දරුවෙක්. ඔහු හොඳින් ඉගෙනගන්නවා.

දවසක්දා ගුරුතුමා ළමයින්ට කියනවා කතන්දරයක් ඉගෙනගෙන එන්නටයයි කියලා. කුමාර ගෙදර ඇවිත් අම්මටයි තාත්තටයි කියනවා කතන්දරයක් කියලා දෙන්නටයයි කියලා.

ඒත් ඔහුගෙ අම්මලා කතන්දර දන්නෙ නැහැ. ජීවිත කාලයම මහන්සි වී වැඩ කළා මිස, ඔවුන් කතන්දර ඉගෙනගෙන නැහැ.

කුමාර අඬලා නිදිය ගන්නවා. රාත්‍රියෙදි, කුමාරගෙ පන්හිඳත් පුස්කොළ පොතත් යනවා කතන්දරයක් හොයාගෙන එන්නට. ඔවුන්ට හමුවෙනවා සාහිත්‍යයට අධිපති සරස්වතී දෙවඟනව.
සරස්වතී දෙවඟන කල්පනා කරනවා, ළමයින්ට කියවීමට කතන්දර තිබිය යුතුයි කියලා. එහෙම හිතලා, ලොව පුරා පඬිවරුන්ව කැඳවලා කියනවා, ළමයින් උදෙසා කතන්දර ලියන්නටයයි කියලා.

එහෙමයි කතන්දර පොත් බිහි වෙන්නෙ.

කුමාර. ඒක තමයි නම.

කුමාරව හම්බුණේ හමුදා රෝහලේ සැත්කම් මේසයක් උඩදි. මම එහෙ හිටිය මාසය ඇතුළත තුන් හතරවතාවක්ම ඔහුව හම්බුණා. යුද්ධයට හසු වී ඔහුගෙ අත් දෙකම හා පාදයක් අහිමිව තිබුණා.

කුමාර බොහොම කඩවසම්, ළමා පෙණුමක් ඇති, විසි වියැති සොල්දාදුවෙක්.

"මටනම් අඩු ගානෙ ඇස් පෙනෙනවා. සමහර අයගෙ ඇස් තුවාල වෙලා, අන්ධ වෙලා." ඔහු දවසක් කිව්වා.
"ඇඟිලි එහෙම වැඩ කරන්න පුළුවන් කෘතිම අතක් හම්බෙනවනම්... එහෙම අත් තියෙනවා.  මට පුළුවනි මහන්සි වෙලා වැඩ කරන්න, කාගෙන්වත් යැපෙන්නෙ නැතුව." තවත් දවසක කිව්වා.
හුඟක් වෙලා කතා කර කර හිටිය දවසක කුමාර ටිකක් බැරෑරුම් විදිහට මෙහෙමත් එකතු කළා: "අනික් දේවල්නම් කමක් නැහැ. වැසිකිළි ගිහින් අම්මට කියන්න බෑනෙ."

එහෙම අත් තියනවද කියලා හොයා බලන්නට උදව් වුණේ සුජීව සහ කුමාරි. ඒ දෙන්නා හමුදාවෙ නිසා මේ දේවල් ගැන දැන හිටියා.
ඒ විදිහෙ අත් තියෙනවා. නමුත් විද්‍යුත් කෝෂ මගින් ක්‍රියා කරන නිසා, නඩත්තුව අපහසුයි. හුඟක් දෙනා, ඒ අත් ගලවලා පැත්තකට දානවා.
අතක් දැමීම, එච්චර පහසු දෙයක් නෙවෙයි. මුළින්ම අත්වල තුවාල සුව වෙන්නට ඕන; ඉදිමුම් බහින්නට ඕන. ඉන් පස්සෙයි නියම මිණුම් ගන්නට පුළුවන් වෙන්නෙ. ඊලඟට අත ව්‍යායාම කරවමින් හුරු කරවන්නට ඕන මාස කීපයක්.
ඊට කලින් සොයා බැලිය යුතු දේවල් තියෙනවා. උදාහරණයක් විදිහට, බිම වාඩි වන වැසිකිළි වෙනුවට, පුටුවක පරිදි වාඩි විය හැකි වැසිකිළි පෝච්චි ලබා දෙන්නට ඕන; නළ ජලය ලබා දෙන්නට ඕන.
එහෙම දේවල් ලබා දෙන්නටනම්, ඒ ගෙදර සොල්දාදුවාට ජීවත් වීමට සුදුසු, ඔහුව බලා ගන්නට නිසි කෙනෙක් සිටින තැනක් වෙන්නට ඕන.

"ගමේ කෙල්ලො එහෙම ඇවිත් ඔලුව අත ගාලා යනවා ඇති නේද? කෙල්ලො කී දෙනෙක් කැමැතිද දැනට?" කාර්ය මණ්ඩලය අත පය අහිමි සොල්දාදුවන්ගෙන් ප්‍රශ්න කරනවා. එහෙම හිත ධෛර්යමත් ගෑණු ළමයි ගම්වල ඉන්නවා.
කුමාරට පොඩි කාලෙ ඉඳන්ම තාත්තා නැහැ. අම්මා වෙන කසාදයක් බැඳලයි ඉන්නෙ. කුමාර හැදුණෙ අත්තම්මා ගාව. ඒ ගෙදර කුමාරත් එක්ක හැදුණු පුංචි අම්මා දැන් විවාහ වෙලා.

දෑතම හා පාදයක් අහිමි කුමාරව තව අවුරුදු තිහ හතළිහක් නැතිනම් ඊටත් වැඩියෙන් කල් බලාගන්නෙ කවුද?
හමුදා නිවහන වඩාත් සුදුසුයි.

කුමාර කාටවත් පෙනෙන්නට ඇඬුවෙ නැහැ. ඒ හින්දා, ඒ කතන්දරය, එතැනින් ඉවරයි.