ඉස්පිරිතාල කතා

ඉස්පිරිතාලෙ වැඩ කරන එක හරි ෂෝක් වැඩේ. කොච්චර වැඩ වැඩියි කියල නහකුණු ගෑවත්, නිදි මරන්න වෙනකොට කෙඳිරි ගෑවත්, දවස් දෙකක් ගෙදරට වෙලා ඉන්නකොට ආපහු වැඩට යන්න හදිස්සියි. ගෙදර ඇවිත් ආපහු ඉස්පිරිතාලෙට කතා කර කර ලෙඩ්ඩු ගැන හොයන පුරුද්ද නවත්තගන්න මට අවුරුදු ගානක් ගියා. යාළුවෙක් කතා කරත් අර ලෙඩා ගැන නැත්නම් මේ ලෙඩා ගැනම තමයි කියවන්නෙ- කාට හරි බැන්නත් ලෙඩෙක්ගෙ විස්තරයක් සම්බන්ධවම තමයි. රෑ මැද ඉස්පිරිතාලෙ කොරිඩෝරයක් දිගේ යනකොට හිතට දැනෙන සාමකාමී හැඟීම වෙන කොහෙදිවත් දැනෙන්නෙ නෑ. ඒ වගේම ඉස්පිරිතාලෙ සිද්ද වෙන හිනා යන වැඩත් කෙළවරක් නැහැ. පොඩි ප්‍රශ්නෙකට තියෙන්නෙ, ඒ දේවල් බොහොමයක් කිව්වට තේරුම් යන්නෙත්, හිනා යන්නෙත්, එතන වැඩ කරන අයට විතරක් වීම.

මම තුන්වන වසරෙ ඉද්දි කෑගල්ලෙ ඉස්පිරිතාලෙ මාස හතරක් හිටියා. එහෙ ඒ දවස්වල හිටිය කායික රෝග පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයා චන්ද්‍රසේකර මහතායි. ඔහුනම් ඇත්තටම හොඳ ගුරුවරයෙක්- අපි ඉගෙන ගත්තෙ නැතුවට. වැඩි උස මහතක් නැහැ; සුදුයි; උපැස් යුවලක් පළඳලා; බොහොම පිළිවෙලට පිරිසිදුවට ඇඳුම් පැළඳුම් කරලා; නැවතිල්ලෙ කතාබහ..

සායනයට එන දියවැඩියා රෝගීන් වැඩි දෙනෙක් කෑම බීම ගැන බොරු කියනවා- ඇත්තටම කාපු බීපු තරම කිව්වොත් බනියි කියන බයට. වාට්ටුවෙ ලෙඩ්ඩුත් එච්චර තමයි. ඉතින් මේ බොරු කියන රෝගීන්ගෙ ඇත්තම ආහාර පුරුදු එළියට ගැනීම සඳහා චන්ද්‍රසේකර මහත්තයා පාවිච්චි කරන්නෙ සරල උපක්‍රමයක්. කෑගල්ල අවට එතරම් උගත්කමක් නැති රෝගීන් මේ උපායට පහසුවෙන් හසු වෙනවා.
චන්ද්‍රසේකර මහත්තයා දවසක් අපට මේ ක්‍රමය පැහැදිලි කරනවා: රෝගී කාන්තාවගෙන් ඔහු අහනවා "අම්මා කෑමබීමෙන් පරිස්සම් වෙනවද?"
"ඔව්."
"කොහොමද?"
දැන් ඉතින් ලෙඩා බොහොම අහිංසක විදිහට තමන්ට ලැබිලා තියෙන ආහාර පිළිවෙත් පිළිබඳ උපදේශය අනික් පැත්තට කියලා දානවා:
"පැණි රස මොකෝවත්ම කන්නෙ නෑ! තෙල් දාපු කෑමත් කන්නෙ නෑ!! පලා වර්ග, රතු හාලෙ බත්, දිය එළවළු එහෙම තමා කන්නෙ!!!"
"එතකොට තේ බොන්නෙ?"
"නිකං!!"
ඔහොම කිව්වහම චන්ද්‍රසේකර මහත්තයා ලෙඩාගෙ ලේවල සීනි වාර්තාව පරිස්සමෙන් කියවලා බලනවා:
"මේ වාර්තාවෙනම් තියෙන්නෙ අම්මා තේ එක්ක හකුරු කෑල්ලක් කනවා කියල..."
ඔන්න දැන් ලෙඩා ඇඹරෙනවා- "හකුරුනම් ටිකක් කැවෙනවා!!"
චන්ද්‍රසේකර මහත්තයා අපි දිහාව බලලා, කට කොණකින් හිනා වෙලා, ආයෙමත් වාර්තාව බලනවා: "විස්කෝතු එහෙමත් කනවා කියල තියෙන්නෙ?"
"ටිකක් කැවුණා!!"
"තෙල් කෑම එහෙමත් කනවා කියල තියෙන්නෙ?"
"තෙල් පොඩ්ඩක් කැවෙනවා!!!"

ඒ දවස්වල මම නැවතිලා හිටියෙ කෑගල්ලෙ ඉස්පිරිතාලෙ කිට්ටුව ගෙදරක. ඉතින් මම ගෙදර ඇවිත් බෝඩිමේ ඇන්ටිත් එක්ක ඔය කතාව කියලා හිනා වුණා. ඇන්ටි ටිකක් හිනා වෙලා ඊට පස්සෙ මගෙන් අහනවා,
"ඉතින් දුව, ඇත්තටම ඒ රිපෝට් එකේ එහෙම තිබුණද?!"

ගෙවල්වල ටෝච් එක වුවමනා වෙන වැඩ ගොඩක් තියෙනවා- විශේෂයෙන් කලුවරේ එළිපහළියට යනකොට එහෙම. ඉස්පිරිතාලෙදි ටෝච් එක වුවමනා වෙන්නෙ සීමිත වැඩ කොටසකට. දැඩි සත්කාර ඒකකයෙදිනම් ඕක ඕන වෙන්නෙ හුඟක් වෙලාවට ඇහේ බබාලා දෙන්නා එක ගානද, ලොකුද පොඩිද, එළියට ප්‍රතික්‍රියා දක්වනවද කියලා බලන්න තමයි. අපේ නර්ස්ලත් උදේට ලෙඩා හෝදලා කරලා, ඊට පස්සෙ කටු දාපු තැන් රතු වෙලාද, ඇඳ වණ තියෙනවද යනාදී පිරික්සුම් ලැයිස්තුවේ එක් අංගයක් විදිහට ඇහැට ටෝච් එක ගහලත් බලනවා. ඉතින් කවුරුහරි ටෝච් එක ගන්නකොටම අනික් අය දන්නවා මොකටද කියලා. ටෝච් එක සාමාන්‍යයෙන් තියෙන්නෙ බෙහෙත් බඩු තියෙන තැන.
දවසක් උදේ ඔහොම අපේ නර්ස් කෙනෙක් ලෙඩා ළඟ ඉඳන් බෙහෙත් ට්‍රොලිය ගාව හිටපු නර්ස් කෙනෙකුට කිව්වලු "නංගි, ටෝච් එක දෙන්ඩකො." කියලා. අර නර්සුත් වෙන මොකක්ද කල්පනාවක් පිට ඉඳලා "මොකටද?" කියලා අහලා.
"ඇඳ යට නයෙක් ඉන්නවද බලන්ඩ!"